કોરોનાકાળમાં લોકો આર્થિક રીતે એ હદે તૂટી ગયા કે એ ગોલ્ડ લોન લેવા માટે મજબૂર થઈ ગયા. આંકડો જોઈએ તો એ દરમિયાન 90 હજાર કરોડ રૂપિયાની આસપાસની ગોલ્ડ લોન લેવામાં આવી જ્યારે વૈશ્વિક મહામારીની બીજી લહેરમાં પહેલા કરતા 70% વધુ આ પ્રકારની લોન લેવામાં આવી. પર્સનલ લોનનો આંકડો પણ આ સમયકાળમાં વધ્યો.।
વાત જાણે એમ છે કે ફોર્મલ અને સર્વિસ સેકટર દ્વારા ક્રેડિટની માંગણી છેલ્લા 12 મહિનાઓમાં ઓછી રહી પણ ગોલ્ડ લોન અને ક્રેડિટ કાર્ડ કારોબાર આધારિત ચાલતા રિટેલ લોન્સમાં ઉલ્લેખનીય વૃદ્ધિ થઈ. રિટેલ કે પર્સનલ લોન જે કુલ બેન્ક ઋણના 26 ટકા છે. છેલ્લા 12 મહિના 9%ની સરખામણીએ જુલાઈ 2021 સુધી 12 મહિનાઓમાં 11.2 ટકા ઉછડ્યો.
રિટેલ લોન્સમાં ગોલ્ડ લોનના વાર્ષિક આધાર પર જુલાઈ 2021 સુધી 77.4% કે પછી 27, 223 કરોડ રૂપિયા વધીને 62, 412 કરોડ રૂપિયા થઈ ગયા છે. સૌથી મોટી બેન્ક ભારતીય સ્ટેટ બેંકે જૂન 2021 સુધી ગોલ્ડ લોનમાં 338.76%ની વૃદ્ધિ નોંધાઇ છે. એસબીઆઇના એક અધિકારીએ જણાવ્યું કે બેંકની કુલ ગોલ્ડ લોન બુક 21, 293 કરોડ રૂપિયા હતી.
જો કે ગોલ્ડ લોનના વેપારમાં ભારે ઉછાલ રાષ્ટ્રીય લોકડાઉન, નોકરી છૂટવી, વેતનમાં કપાત અને ઉચ્ચ ચિકિત્સા ખર્ચાઓ પછી કોવિડ 19 મહામારીમાં આવેલા સંકટોને પણ દર્શાવે છે. નામ ન જણાવવાની શરતે એક રાષ્ટ્રીયકૃત બેંકના એક ઓફિસરે જણાવ્યું છે કે લોકોએ સોનું ગિરવી રાખી લોન મેળવવી સરળ લાગે છે. એક અવસરને જોતા બેંકે ઉધાર આપવાનું શરૂ કરી દીધું કારણ કે આ વ્યવસાયમાં વસૂલી બોજો બને તેવી નથી.
જુલાઈ 2021ના રોજ ખતમ 12 મહિનાની અવધીને સમયે ક્રેડીટ કાર્ડ પણ 9.8% વધીને 1.11 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગયું જ્યારે આ વિવેકાધીન ખર્ચમાં વૃદ્ધિની સલાહ આપે છે. એ ગ્રાહકોની જરૂરતોને પુરી કરવા માટે ઉચ્ચ લાગત વાળા ઉધારનો સહારો લેવા તરફ પણ ઈશારો કરે છે. જુલાઈ 2020ને ખતમ થયે છેલ્લા 12 મહિનામાં ક્રેડિટ કાર્ડની બાકી રકમ 8.6 ટકા વધી હતી.
ભારતીય રિઝર્વ બેંકના તાજા આંકડાઓ અનુસાર સંપૂર્ણપણે રિટેલ સેગમેન્ટ માટે બાકી ઋણ જુલાઈ 2021 સુધી 2.88 લાખ કરોડથી વધીને 28.58 લાખ કરોડ થઈ ગયું છે. એની સાથે સરખામણી કરતા ઇન્ડસ્ટ્રી અને સર્વિસ સેકટર દ્વારા ક્રેડિટની માંગ ક્રમશઃ એક ટકા અને 2.7 ટકા પર સુસ્ત હતી. આ બે સેગમેન્ટ 108.32 લાખ કરોડ રૂપિયાના કુલ ઋણ બાકીના અડધાથી વધુ માટે જવાબદાર છે.
રિટેલ સેગમેન્ટમાં હાઉસિંગ લોન- 51.3 ટકાની ઉચ્ચતમ ભાગીદારી સાથે છેલ્લા 12 મહિના દરમિયાન બમણા આંકડાઓમાં 11.1 ટકાની વૃદ્ધિની સરખામણીમાં વિકાસ દર 8.9 ટકા ઘટીને 14.66 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગયો. કેયર રેટિંગસ અનુસાર હાઉસિંગ સેગમેન્ટમાં કોઈ યોગ્ય પિક અપ ન હોવાને કારણે હાઉસિંગ લોન સેગમેન્ટે મહામારીની બીજી લહેર દરમિયાન એક હિટ લીધું.
બીજી તરફ આરબીઆઇ ડેટા દર્શાવે છે કે જુલાઈ 2021માં મોટા ઉદ્યોગોનું ઋણ 2.9 ટકા વધીને 22.75 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગયું જેમાં એક વર્ષ પહેલાં 1.4 ટકાની વૃદ્ધિ હતી. નતિજતન ઇન્ડસ્ટ્રી માટે ઓવરઓલ ક્રેડિટ ગ્રોથ જે અત્યાર સુધી નવા રોકાણ માટે છે છેલ્લા 12 મહિનામાં 0.9 ટકાની સરખામણીએ જુલાઈ 2021 સુધી 12 મહિનામાં એક ટકા પર કમોબેશ સપાટી પર રહ્યું.