નાના બાળકો માટે વસ્તુઓ ફેંકી દેવી સામાન્ય છે. પરંતુ બાળકોમાં વસ્તુઓ ફેંકવાની આ આદત સામાન્ય છે જ્યાં સુધી તેમના વર્તનમાં થોડો ફેરફાર ન થાય. જો આ વર્તન એક આદત બની જાય તો તે ગંભીર છે. હકીકતમાં, જ્યારે પણ બાળક શરૂઆતમાં કંઈક ફેંકી દે છે, ત્યારે તેની આ આદત તેના માનસિક અને શારીરિક વિકાસ સાથે જોડાયેલી હોય છે. પરંતુ જો બાળકની આ આદત તમારા માટે સમસ્યા બની જાય તો આ આદતથી છુટકારો મેળવવો જરૂરી છે. બાળક જેમ જેમ વધે છે તેમ તેમ શીખવાની અને સમજવાની ક્ષમતા પણ વધે છે. એટલે કે, તેની કુશળતા પહેલા કરતા વધુ સારી થાય છે. જેમ વસ્તુઓ ફેંકવી, લોકો પર હાથ ઉપાડવો વગેરે. માતાપિતાને આ એક સામાન્ય વર્તન છે. કારણ કે તેમને લાગે છે કે બાળક માટે તેની લાગણી વ્યક્ત કરવાની આ એક રીત છે. પરંતુ કેટલીકવાર અન્ય કારણો પણ હોય છે, જેના કારણે બાળકો વસ્તુઓ ફેંકતા હોય છે.
1. જિજ્ઞાસાના કારણે
બાળકો જિજ્ઞાસાથી ભરેલા હોય છે અને તેઓ પ્રયોગો દ્વારા બધું શીખે છે. બાળકો માટે વસ્તુઓ ફેંકવી ખૂબ જ રસપ્રદ છે. તેઓ જાણવા માગે છે કે તેમના દ્વારા ફેંકવામાં આવેલી વસ્તુનું શું થશે. આની મદદથી બાળકમાં વસ્તુઓની સમજ વધે છે.
2. ધ્યાન મેળવવા માટે
બાળકો ઇચ્છે છે કે દરેક તેમને ધ્યાન આપે. એટલા માટે તેઓ કંઈક ને કંઈક કરતા રહે છે. વસ્તુઓ ફેંકવી એ પણ આસપાસનું ધ્યાન ખેંચવાનું છે. એકવાર કોઈ બાળક કોઈ વસ્તુ ફેંકી દે અને કોઈ તેના પર ધ્યાન ન આપે, તો તે જ વસ્તુ વારંવાર અને પુનરાવર્તન કરે છે. જેથી તમે તેની સાથે વાત કરો અને તેના પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો.
3. માત્ર મનોરંજન માટે
રમકડા સાથે રમતી વખતે બાળકો કંટાળી જાય છે. મનોરંજન માટે, તેઓ જુદી જુદી રીતે તેમના રમકડાં રમવાનો પ્રયાસ કરે છે. જેમાંથી એક રમકડાં ફેંકવાનું છે. જો તે તેનો આનંદ માણવાનું શરૂ કરે છે, તો તે તેનું પુનરાવર્તન કરશે.
4. લાગણીઓ વ્યક્ત કરવા માટે
પુખ્ત વયના લોકોની સરખામણીમાં બાળકો તેમના મનની વાત કરી શકતા નથી. એટલા માટે તેઓ વસ્તુઓ ફેંકીને તેમની લાગણી વ્યક્ત કરે છે. જેમ કે જો તેઓ ગુસ્સે છે અથવા તેઓ ભૂખ્યા છે. આવું થવા પર પણ બાળકો રમકડાં ફેંકીને જણાવે છે.
5. સમજણનો અભાવ
બાળકોને કઈ વસ્તુનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો તેની સમજ હોતી નથી અને આ બેદરકારીમાં તે વસ્તુઓ ફેંકી દે છે. કેટલીકવાર બાળકો જે જુએ છે એ જ કરે છે.
6. અવાજ પસંદ હોવાથી
જ્યારે કોઈ વસ્તુ જમીન પર પડે છે, ત્યારે તેનો એક અવાજ આવે છે. એક જ અવાજ વારંવાર સાંભળવા માટે બાળક વસ્તુઓ ફેંકવા લાગે છે અને તેને તે ખૂબ જ રસપ્રદ લાગે છે.
વસ્તુઓ ફેંકવાની આદતને કારણે બાળકોને થતા નુકસાન
જો વસ્તુઓ ફેંકવાની મજાક બાળક માટે એક આદત બની જાય છે, તો તેનું વર્તન પણ ઘણું બદલાવા લાગે છે. જે મોટી સમસ્યાને જન્મ આપી શકે છે.
- – બાળક અનુશાસિત બની શકે છે.
- – બાળકનું વ્યક્તિત્વ વિનાશક બની શકે છે.
- – બાળકમાં ગુસ્સો તેની કિશોરાવસ્થાને અસર કરી શકે છે.
બાળકને કેવી રીતે નિયંત્રિત કરવું
સમય પછી વસ્તુઓ ફેંકવાની બાળકની આદતને નિયંત્રિત કરવી ખૂબ જ જરૂરી છે. આ માટે, માતાપિતાએ પણ કડક બનવાની જરૂર છે અને કેટલીક પદ્ધતિઓ અપનાવવાની જરૂર છે. જેમ કે –
- – ફેંકવાના પરિણામો સમજાવો.
- – બાળકો માટે જરૂરી નિયમો બનાવો.
- – બાળકોને વિકલ્પ આપો જેથી તેમનામાં ભય રહે.
- – બાળક સારું કામ કરે ત્યારે તેની પ્રશંસા કરો.
- – તમારા બાળક માટે રોલ મોડેલ બનો.
- – બાળક શું ઇચ્છે છે તે સમજવાનો પ્રયત્ન કરો.
- – તમારા બાળકને ટેબલ મેનર્સ શીખવો.
માતાપિતા આવા બાળકોને કેવી રીતે સમજાવે ?
વસ્તુઓ ફેંકવાની આદત સામાન્ય રીતે બાળકોમાં સમાપ્ત થાય છે. કારણ કે જ્યારે બાળકો નાના હોય છે, ત્યારે તેમનામાં સમજણ વિકસે છે. આ પરિસ્થિતિમાં, માતાપિતાની ભૂમિકા સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. તમે તેમને આવા રમકડાં આપો, જેથી તેઓ કોઈને નુકસાન ન કરે અને પોતાને પણ સુરક્ષિત રાખે.
આ રીતે બાળકોમાં તેમની સાથે વસ્તુઓ ફેંકવાની આદત રોકી શકાય છે. આ સિવાય તમારું બાળક કોઈ જીદમાં ચીજો ફેંકે છે, તો તેમની આ જીદ અથવા ઈચ્છા સમજો અને તમારા બાળકોને સમજાવો.