કોરોના વાયરસે આખી દુનિયાને ઘેરી લીધી છે. દુનિયામાં એવો કોઈ દેશ બાકી નથી જ્યાં તેનો પ્રકોપ ફેલાયો ન હોય. જીવલેણ હોવાની સાથે સાથે આ વાયરસ સતત તેનું સ્વરૂપ પણ બદલી રહ્યો છે. તેનું બદલાતું સ્વરૂપ સમગ્ર વિશ્વ માટે ચિંતાનો વિષય છે. કોરોનાની બીજી લહેર દરમિયાન, કોરોના વાયરસ ડેલ્ટા વેરિએન્ટનું વિનાશક સ્વરૂપ વિશ્વભરમાં સામે આવ્યું. વિશ્વના મોટા વૈજ્ઞાનિકો હવે ડેલ્ટા વેરિએન્ટ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યા છે અને એ જાણવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે કે શું વાયરસનું બીજું ખતરનાક વેરિએન્ટ ડેલ્ટાની જગ્યા લઈ શકે છે.
એપ્રિલ-મેમાં ભારતમાં કોરોના વાયરસની ત્રીજી લહેર દરમિયાન, મોટાભાગના કેસ ડેલ્ટા વેરિએન્ટના હતા. ડેલ્ટા વેરિએન્ટ અન્ય પ્રકારના કોરોના કરતા વધુ ઝડપથી ફેલાય છે. ઉપરાંત, તેનાથી નુકસાનનું જોખમ ઉંચું રહે છે. હાલમાં, તે સમગ્ર વિશ્વમાં 135 થી વધુ દેશોમાં ફેલાયો છે. આવી સ્થિતિમાં તે સમગ્ર વિશ્વ માટે ખતરાની ઘંટડી બની ગઈ છે. તેને જોતા વૈજ્ઞાનિકો તે શોધવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે કે તેનું આવનારી સ્વરૂપ કેવુ હશે.
કોરોનાનો ડેલ્ટા વેરિઅન્ટ, જે ભારતમાં બીજી લહેર દરમિયાન પ્રથમ વખત દેખાયો હતો, તે સૌથી વધુ ચિંતાજનક છે. તે ઘણા દેશોની નિરક્ષર વસ્તીને ખરાબ રીતે અસર કરી રહ્યો છે. વાયરસનો આ પ્રકાર તેના પુરોગામી કરતા વધુ ઘાતક છે અને તે તેમના કરતા વધુ ઝડપથી પ્રસારી રહ્યો છે. વાયરસના આ બધા લક્ષણો કોઈને પણ ચિંતામાં મુકી શકે છે. આ વાયરસ સરળતાથી અને ઝડપથી ફેલાય છે અને ગંભીર રોગો પેદા કરવામાં પણ સક્ષમ છે. જેમાં રસીઓની અસર પણ ઓછી હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. ચીનના સંશોધકોએ શોધી કા્યું છે કે ડેલ્ટાથી સંક્રમિત લોકોના નાકમાં કોરોનાવાયરસના મૂળ સંસ્કરણ કરતા 1,260 ગણો વધુ વાયરસ હોય છે.
ડેલ્ટા સંક્રમિતમાં વાયરલ લોડ વધારે છે
કેટલાક યુ.એસ. સંશોધનોએ એ પણ જાહેર કર્યું છે કે ડેલ્ટાથી સંક્રમિત વ્યક્તિઓને રસી આપવામાં ન આવી હોય તેવા લોકો સાથે તુલનાત્મક “વાયરલ લોડ” હોય છે, પરંતુ આ અંગે હજુ સુધી સંપૂર્ણ સંશોધન થવાનું બાકી છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ કોરોનાથી પીડિત હોય છે, ત્યારે તેનામાં લક્ષણો દેખાવામાં સામાન્ય રીતે સાત દિવસ લાગે છે, પરંતુ જો ડેલ્ટાથી ચેપ લાગે છે, તો બે થી ત્રણ દિવસમાં લક્ષણો દેખાવા લાગે છે. આનો સ્પષ્ટ અર્થ છે કે ડેલ્ટા સીધી રોગપ્રતિકારક શક્તિને અસર કરે છે અને દર્દીઓ પાસે બચવાનો સમય ઓછો રહે છે.
વૈજ્ઞાનિકોના જણાવ્યા મુજબ, ડેલ્ટા વેરિએન્ટમાં પણ ફેરફાર શક્ય છે અને ડેલ્ટા પ્લસ આનો એક પ્રકાર છે. ભારતે જૂનમાં વાયરસના ગંભીર સંસ્કરણ તરીકે ડેલ્ટા પ્લસનો સમાવેશ કર્યો હતો. પરંતુ યુએસ સેન્ટર્સ ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન કે ડબ્લ્યુએચઓએ ડેલ્ટા પ્લસ વેરિઅન્ટ અંગે કોઈ ગંભીર ચેતવણી આપી નથી. એક ઓપન સોર્સ મુજબ, તે સામે આવ્યું છે કે કોરોનાનું ડેલ્ટા પ્લસ વેરિઅન્ટ અત્યાર સુધીમાં ઓછામાં ઓછા 32 દેશોમાં મળી આવ્યું છે. હાલમાં, આ અંગે સંશોધન ચાલી રહ્યું છે અને તે જાહેર થયું નથી કે તે ડેલ્ટા વેરિઅન્ટ જેટલું ખતરનાક છે કે નહીં.
Lambda Variant
લેમ્બડા વેરિએન્ટનું નામ કોરોના વાયરસના નવા ખતરનાક વર્ઝનમાં પણ શામેલ છે. કોરોનાવાયરસનું આ સંસ્કરણ સૌપ્રથમ પેરુમાં વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ થયું હતું. ડબ્લ્યુએચઓએ લેમ્બડા વેરિએન્ટ પર પણ પોતાની પ્રતિક્રિયા વ્યક્ત કરી હતી, તેથી એવી સંભાવના છે કે તે ડેલ્ટા વેરિઅન્ટ જેવા અન્ય રોગોને પણ જન્મ આપી શકે છે અને સંશોધનમાં બહાર આવ્યું છે કે તેની પાસે તેના સ્વરૂપને બદલવાની શક્તિ પણ છે અને તે રસીથી બનતી એન્ટિબોડીનો વિરોધ કરે છે. કેલિફોર્નિયાના લા જોલામાં મોલેક્યુલર મેડિસિનના પ્રોફેસર ડો. એરિક ટોપોલે જણાવ્યું હતું કે GISAID ને નોંધાયેલા નવા કોરોના કેસોમાં લેમ્બડા કેસોમાં ઘટાડો એનો અર્થ છે કે વેરિએન્ટ વેરિઅન્ટનું સંક્રમણ ઘટી રહ્યુ છે.
The B.1.621 Variant:
કોરોના વાયરસનો આ પ્રકાર કોલંબિયામાં પ્રથમ દેખાયો. આ વેરિએન્ટ કોલંબિયામાં હજારો લોકોનો જીવ લીધો અને ત્યાં પ્રકોપનુ મુખ્ય કારણ બન્યો હતો. અત્યાર સુધી આ વેરિઅન્ટ પર સંશોધન ચાલી રહ્યું છે અને આજ સુધી તેના માટે કોઈનું નામ મળ્યું નથી. અત્યાર સુધી એ વાત સામે આવી છે કે ઓછી પ્રતિરક્ષા ધરાવતા લોકો પર આ વાયરસ વધુ પ્રભુત્વ ધરાવે છે. તાજેતરમાં, એક સરકારી રિપોર્ટમાં ખુલાસો થયો છે કે બ્રિટનમાં અત્યાર સુધી કોરોનાના આ પ્રકારનાં 37 સંભવિત કેસોની પુષ્ટિ થઈ છે. આ સિવાય ફ્લોરિડાથી પણ આ વાયરસથી સંક્રમિત થવાના કેટલાક કેસ નોંધાયા છે.
નિષ્ણાતોએ ચેતવણી આપી છે કે જો મોટી સંખ્યામાં અમેરિકનોને રસી આપવામાં ન આવે તો અમેરિકા મુશ્કેલીમાં આવી શકે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કોરોનાનું બદલાતું સ્વરૂપ સરળતાથી રસી વગરના લોકોમાં ફેલાઈ શકે છે અને તે તેના પરિવર્તનની તક આપી શકે છે. એવું જોવામાં આવ્યું છે કે જ્યાં રસીઓની સંખ્યા ઓછી છે, ત્યાં વાયરસના નવા પ્રકારોનો વધુ અનિયંત્રિત ફેલાવો છે. રસીકરણની વચ્ચે આ એક મહત્વનો વિષય છે કે કોરોના સામે આપવામાં આવતી કોઈપણ પ્રકારની રસી નાગરિકને ગંભીર રોગથી બચાવી શકે છે પરંતુ વાયરસના ચેપને રોકી શકતી નથી. તેથી, SARS-CoV-2 ને હરાવવા માટે કદાચ નવી પેઢીની રસીઓની જરૂર પડશે જે ચેપને પણ રોકી શકે.