મન અને મનને શાંત કરવા માટે ઘણી રીતે ધ્યાન કરવામાં આવે છે. ધ્યાનની મદદથી ઉર્જા અને વિચારોને નિયંત્રિત કરવાના પ્રયાસો કરવામાં આવે છે. ત્રાટક ધ્યાન પણ ધ્યાન કરવાની એક રીત છે. જે આપણી આંખોની કામગીરીને અસર કરે છે. જો આપણે ત્રાટકના શાબ્દિક અર્થ વિશે વાત કરીએ, તો તેનો અર્થ કોઈક ચીજને જોવાનો છે.
ત્રાટક સદીઓથી કરવામાં આવતા ધાર્મિક ધ્યાનમાંથી એક છે. ત્રાટક એટલે ત્રાટકશક્તિ. એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે આપણે કોઈ ચોક્કસ પદાર્થ પર નજર ફેરવીએ છીએ, ત્યારે શરીરને ખસેડ્યા વગર મન સ્થિર થઈ જાય છે. એકંદરે, ભટકતા મનને ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનો અને શાંત કરવાનો આ શ્રેષ્ઠ માર્ગ છે, જે તમારા મગજની નકારાત્મક વિચારસરણી સાથે વ્યવહાર કરવાની ક્ષમતામાં સુધારો કરવા માટે જાણીતો છે. તો ચાલો ત્રાટક ધ્યાન કરવાની રીત અને તેનાથી થતા ફાયદાઓ વિશે જાણીએ.
ત્રાટક ધ્યાન કરવાની રીત જાણો.
- – ત્રાટક ધ્યાન કરવા માટે સૌ પ્રથમ ધ્યાન મુદ્રામાં બેસો.
- – હવે મીણબત્તીને તમારી સામે હાથના અંતરે રાખો અને તેની ઉંચાઈ એવી રીતે રાખો કે મીણબત્તીની વાટ તમારી છાતીની સામે આવે.
- – આંખો બંધ કરીને છાતી, ખભા, ભમર, ગરદન અને તમામ અંગોને રિલેક્સ કરો અને આરામદાયક સ્થિતિમાં બેસો.
- – હવે તમારી આંખો ખોલો અને મીણબત્તીની વાટ પર ઝબક્યા વિના જુઓ. વાટમાં હાજર ત્રણ રંગો પર ધ્યાન આપો.
- – થોડી સેકન્ડો જોયા પછી તમારી આંખો બંધ કરો અને પછી વાટ યાદ રાખો.
- – થોડા સમય પછી ફરી આંખો ખોલો અને વાટ તરફ જુઓ અને પછી આંખો બંધ કરીને વાટ પર ધ્યાન કરો.
- – આ પ્રક્રિયાને 3 થી 4 વખત પુનરાવર્તિત કરો અને નિયમિત પ્રેક્ટિસ સાથે વાટ જોવાનો અને છબી બનાવવાનો સમયગાળો વધારો.
- – તમે વાટને બદલે કાળા કાગળ, કાળા બિંદુ વગેરે પર પણ ધ્યાન કરી શકો છો.
ત્રાટક ધ્યાન કરવાથી થતા ફાયદા.
– આંખો અને મગજ વચ્ચે જોડાણ સ્થાપિત થાય છે.
– આંખોના સ્નાયુઓ મજબૂત બને છે અને પ્રકાશ વધે છે.
– ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની ક્ષમતા વધે છે.
– એવી ઘણી પ્રવૃત્તિઓ છે જેમાં ઘણી એકાગ્રતાની જરૂર હોય છે. પરંતુ ઘણા લોકો દૈનિક તણાવ અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓના કારણે ઓછી સાંદ્રતા સ્તરથી પીડાય છે. આ કિસ્સામાં, ત્રાટક એક ધ્યાન તકનીક છે, જેનો ઉપયોગ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની ક્ષમતાને મજબૂત કરવા માટે થાય છે. જો આ લાંબા સમય સુધી કરવામાં આવે તો વ્યક્તિનું વ્યક્તિત્વ ચમકવા લાગે છે.
– ઉંઘનો અભાવ જીવનની નબળી ગુણવત્તા સાથે સંકળાયેલ એક સામાન્ય વિકાર છે. જે લોકોને ઊંઘ ન આવવાની સમસ્યા હોય, તેમણે ઊંઘવાની રીત સુધારવા માટે નિયમિત ત્રાટક ધ્યાન કરવું જોઈએ. તે અનિદ્રા દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
– જો તમે નિયમિત રીતે ત્રાટક ક્રિયા કરો છો, તો મન હળવા થવાની સાથે શાંત પણ થાય છે. ધ્યાન દરમિયાન, તમારે તમારું ધ્યાન એક જ વસ્તુ પર કેન્દ્રિત કરવું પડશે. આ મનમાં ચાલતી મૂંઝવણને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે સાથે મનને પણ શાંત કરે છે.
નોંધ- જો તમને આંખની કોઈ તકલીફ હોય તો આ ધ્યાન ન કરો.