હિન્દુ ધર્મમાં દિવાળી ના તહેવાર ને વિશેષ માનવામાં આવે છે. માન્યતા અનુસાર, દિવાળી કારતક મહિના ના કૃષ્ણ પક્ષ ની અમાવાસ્યા ના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે દિવાળી પર લક્ષ્મી પૂજન નો વિશેષ સંયોગ બની રહ્યો છે. જે આ તહેવાર નું મહત્વ વધારે છે. દિવાળી પર લક્ષ્મીજી ની વિશેષ પૂજા કરવામાં આવે છે. હિન્દુ ધર્મમાં લક્ષ્મીજી ને ધનની દેવી માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે લક્ષ્મીજી ની કૃપાથી જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે. આર્થિક પરેશાનીઓમાંથી મુક્તિ મળે છે. જીવનમાં સંપત્તિ ની પ્રાપ્તિ થાય છે.
પંચાંગ અનુસાર, દિવાળી નો તહેવાર ગુરુવાર, ચાર નવેમ્બર 2021 ના રોજ કારતક મહિના ના કૃષ્ણ પક્ષ ની અમાવાસ્યાના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે તુલા રાશિમાં ઘણા વર્ષો પછી એક ખાસ સંયોગ બનવા જઈ રહ્યો છે. દિવાળી પર ચાર ગ્રહો નો સંયોગ તુલા રાશિમાં જોવા મળશે. આ દિવસે સૂર્ય, મંગળ, બુધ અને ચંદ્ર તુલા રાશિમાં રહેશે.
દિવાળી પર્વ સાથે જોડાયેલી રસપ્રદ વાતો
દિવાળી ના તહેવાર નું વર્ણન પુરાણો અને ઇતિહાસમાં પણ કરવામાં આવ્યું છે. દિવાળી શબ્દ બે સંસ્કૃત શબ્દો દીપ એટલે કે દિયા અને અવલી એટલે કે પંક્તિ થી બનેલો છે. જેનો એક અર્થ એ પણ થાય છે કે શ્રેણીમાં મૂકવામાં આવેલા દીવા. સ્કંદ પુરાણમાં દીપક ને સૂર્યપ્રકાશ નું પ્રતિનિધિત્વ માનવામાં આવ્યું છે.
દિવાળી નો તહેવાર યમ અને નચિકેતાની વાર્તા સાથે પણ સંકળાયેલો છે. ઇતિહાસ અનુસાર, સાત મી સદીના સંસ્કૃત નાટકમાં નાગનંદ રાજા હર્ષે દિવાળી ના તહેવારને દીપપ્રતિપદુતાવ બતાવ્યો હતો. ભારતીય ઇતિહાસ ના પ્રથમ વિદ્વાન અલ બરુની એ પણ પોતાના સંસ્મરણોમાં દિવાળી ના તહેવારનું વર્ણન કર્યું છે.
દિવાળી ને રોશની નો તહેવાર પણ કહેવામાં આવે છે. આ તહેવારને ખુશીનો તહેવાર પણ કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે ફટાકડા ફોડવાની પણ પરંપરા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન રામ કારતક મહિના ની અમાવસ્યાના દિવસે અહંકારી અને લંકાપતિ રાવણ ને મારીને અયોધ્યા પાછા ફર્યા હતા.
આ આનંદમાં અયોધ્યાના લોકોએ ઘી નો દીવો પ્રગટાવીને ભગવાન રામ નું સ્વાગત કર્યું હતું. દિવાળી પર ફટાકડા ફોડવાની પરંપરા બહુ જૂની નથી. પ્રાચીન સમયમાં દિવાળી પર દીવો પ્રગટાવવાની જ પરંપરા હતી. ખુશીના પ્રસંગે રોશની અને ફટાકડા ફોડવા ની વાત કહેવામાં આવે છે. ફટાકડા ફોડવા પાછળ અલગ-અલગ મંતવ્યો છે.