દરેક ફળ આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક જ છે, પરંતુ ખાટા ફળ થોડા વિશેષ ફાયદા આપે છે. જાણો કેવી રીતે.

ખાટા ફળોમાં, લીંબુ હોય કે નારંગી, નામ સાંભળતા જ મોમાં પાણી આવવું સ્વાભાવિક છે. ખાટા ફળો સ્વાદ અને સ્વાસ્થ્યની દ્રષ્ટિએ વિશેષ માનવામાં આવે છે. આ જ કારણ છે કે તેમની માંગ સમગ્ર વિશ્વમાં વધારે છે અને તેઓ આ ફળોની મોટા પાયે ખેતી કરવામાં આવે છે. આ ફળો ઘણા જરૂરી પોષક તત્વોથી સમૃદ્ધ છે, જે શરીરને આંતરિક અને બાહ્ય રીતે સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરી શકે છે. આજે અમે તમને ખાટા ફળના સેવનથી થતા વિશેષ ફાયદા વિશે જણાવીશું.

ખાટા ફળો, જેને અંગ્રેજીમાં સાઇટ્રસ ફ્રુટ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે રુટેસી પરિવાર સાથે સંબંધિત છે. તેમનો સ્વાદ ખાટો-મીઠો હોય છે અને જો આપણે તેમના આકારની વાત કરીએ તો આ ફળોનો આકાર અલગ છે, જેમ કે ગોળાકાર, અંડાકાર અથવા અન્ય કોઈ આકારનો સમાવેશ થાય છે. લીંબુ, નારંગી, ગ્રેપફ્રૂટ, મોસંબી વગેરે જેવા ફળોને આ શ્રેણીમાં સમાવવામાં આવ્યા છે. આ ફળોનો ઉપયોગ ખોરાક તેમજ કોસ્મેટિક પ્રોડક્ટ્સ અને દવાઓ બનાવવા માટે થાય છે. ખાટા ફળોમાં ઘણા પોષક તત્વો જોવા મળે છે. આ ખાસ કરીને વિટામિન-સીના સારા સ્ત્રોત માનવામાં આવે છે. વિટામિન સી ઉપરાંત, તેઓ ડાયેટરી ફાઇબર, પોટેશિયમ, ફોલેટ, કેલ્શિયમ, કોપર વગેરેથી પણ સમૃદ્ધ છે. વધુમાં, તેમાં ફ્લેવોનોઈડ્સ, આલ્કલોઈડ્સ, ફેનોલીક એસિડ અને આવશ્યક તેલ પણ જોવા મળે છે.

ખાટા ફળના સેવનથી થતા વિશેષ ફાયદાઓ જાણો.

1. વજન ઘટાડવામાં ફાયદાકારક

જો કોઈ વ્યક્તિ વજન ઘટાડવાની કોશિશ કરે છે, તો ખાટા ફળોનો ઉપયોગ ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. ખાટા ફળોમાં સ્થૂળતા વિરોધી ગુણધર્મો હોવાનું માનવામાં આવે છે અને આ ફળોમાં રહેલા ફાયટોકેમિકલ્સ જેવા કે ફ્લેવોનોઇડ્સ, આલ્કલોઇડ્સ વગેરે છે. આ ફાયટોકેમિકલ્સ, ખાટા ફળોના પલ્પ અને છાલમાં વિપુલ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે, શરીરના એકંદર વજન અને સફેદ ચરબીયુક્ત પેશીઓ (એક પ્રકારનું ચરબીયુક્ત પેશી) ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. આ જ કારણ છે કે ઘણા સ્થૂળતા વિરોધી ઉત્પાદનોમાં ખાટા ફળોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

2. કેન્સર નિવારણ

ખાટા ફળોના ફાયદા કેન્સરને રોકવામાં મદદ કરી શકે છે. જી હા, તેમાં રહેલા ફ્લેવોનોઈડ્સ, લિમોનોઈડ્સ અને કામારિન કોલોન કેન્સર, સ્તન કેન્સર, ફેફસાના કેન્સર અને કોલોન કેન્સર જેવા ઘણા કેન્સર સામે રક્ષણ આપવામાં મદદ કરી શકે છે. વધુમાં, તેમના છાલના અર્કમાં પણ ગાંઠ વિરોધી ગુણધર્મો હોય છે, જે ગાંઠ વિકસાવવાનું જોખમ ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.

3. રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે

ખાટા ફળોના ફાયદાઓમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાનો પણ સમાવેશ થઈ શકે છે. તેમાં હાજર વિટામિન્સ રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં મદદ કરે છે. ખાટા ફળોમાં હાજર વિટામિન-સી શ્વેત રક્તકણોની કામગીરીમાં સુધારો કરવામાં મદદ કરે છે. તેઓ રોગપ્રતિકારક શક્તિનો આવશ્યક ભાગ છે અને શરીરને ઘણા ચેપ અને રોગો સામે લડવામાં મદદ કરે છે. તે જ સમયે, તેમાં હાજર કેરોટીનોઇડ્સ (વિટામિન-એનો એક પ્રકાર) રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર પણ સકારાત્મક અસર કરી શકે છે.

4. પથરીની સમસ્યામાં ફાયદાકારક

પથરીની સમસ્યામાંથી રાહત મેળવવા માટે ખાટા ફળોનું સેવન પણ કરી શકાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે મૂત્રવર્ધક પથરીની સમસ્યા દૂર કરવા માટે ખાટા ફળો ફાયદાકારક છે. વૈજ્ઞાનિક સંશોધન મુજબ, શુદ્ધ લીંબુના રસમાં મૂત્રવર્ધક અસર હોય છે, જે યુરીનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મદદ કરી શકે છે અને પથરીનું જોખમ અમુક અંશે ઘટાડી શકે છે.

5. દ્રાવ્ય ફાઇબરનો સ્ત્રોત

ખાટા ફળો દ્રાવ્ય ફાઇબરનો સારો સ્રોત છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તેમાં હાજર ડાયેટરી ફાઇબર 50 ટકાથી વધુ દ્રાવ્ય ફાઇબર ધરાવે છે. તે જ સમયે, જ્યારે શરીર માટે ફાઇબરની વાત આવે છે, ત્યારે તે આવશ્યક ખનિજ છે. દ્રાવ્ય ફાઇબર પાચન પ્રક્રિયાને ધીમું કરે છે, જેથી આપણને લાંબા સમય સુધી સંપૂર્ણતાનો અનુભવ થાય છે. વધુમાં, દ્રાવ્ય ફાઇબર હૃદય રોગના જોખમને ઘટાડવામાં પણ મદદ કરી શકે છે. આ દ્રાવ્ય તંતુઓને કારણે, પાચનતંત્રને સ્વસ્થ રાખવામાં ખાટા ફળોના ફાયદા જોઇ શકાય છે.

6. હૃદયને સ્વસ્થ રાખો

ઘણા સંશોધનોના આધારે, એવું માનવામાં આવે છે કે ફ્લેવોનોઈડ્સથી સમૃદ્ધ ખોરાકનું સેવન હૃદય રોગને રોકવામાં મદદ કરી શકે છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે તેઓ લોહીના લિપિડ, લોહીમાં ગ્લુકોઝ અને વેસ્ક્યુલર ફંક્શન પર હકારાત્મક અસર કરી શકે છે. ખાટા ફળોમાં ફ્લેવોનોઈડ્સ જોવા મળે છે, તેથી એવું કહી શકાય કે આ ફળો હૃદયને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે. તે જ સમયે, લીંબુની ચોક્કસ જાતિની છાલમાં હાજર ઇથેનોલિક અર્ક, કેફિર ચૂનો, કીમોથેરાપી (કેન્સરની સારવારનો એક પ્રકાર) દરમિયાન કાર્ડિયોપ્રોટેક્ટીવ (હૃદયના નુકસાનથી રક્ષણાત્મક ગુણધર્મો) પ્રદર્શિત કરી શકે છે.

7. મગજ માટે સાઇટ્રસ ફળના ફાયદા

ઓક્સિડેટીવ તણાવ શરીર માટે ઘણી રીતે હાનિકારક છે અને આવા નુકસાનમાં ન્યુરોડીજનરેટિવ રોગો (મગજ સાથે સંકળાયેલ વિકૃતિઓ) નો સમાવેશ થાય છે. આને ટાળવા માટે, આવા ખોરાકનો ઉપયોગ કરવો જરૂરી છે, જે એન્ટીઓકિસડન્ટ ગુણધર્મોથી સમૃદ્ધ છે, જેમ કે ખાટા ફળો. ખરેખર, સાઇટ્રસ ફળોમાં મળતા ફ્લેવોનોઇડ્સ શરીર પર ન્યુરોપ્રોટેક્ટીવ અસર કરી શકે છે. આ ગુણધર્મોને કારણે, ખાટા ફળોને એવા ખોરાકમાં સમાવી શકાય છે જે મનને સ્વસ્થ રાખે છે.

8. આંખો માટે ખાટા ફળના ફાયદા

ખાટા ફળો વિટામિન-સીથી સમૃદ્ધ છે અને તે શરીર માટે ઘણી રીતે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. આંખો માટે વિટામિન સીના ફાયદા વિશે વાત કરતા, તે એક અસરકારક એન્ટીઓકિસડન્ટ છે, જે આંખોને ફ્રી રેડિકલ દ્વારા થતા નુકસાનથી બચાવવામાં મદદ કરી શકે છે. એ નોંધવું અગત્યનું છે કે આંખોનો મેટાબોલિક રેટ ઉંચો છે, જેના કારણે તેમને સામાન્ય કરતાં વધુ એન્ટીઓકિસડન્ટ રક્ષણની જરૂર છે. વધુમાં, વિટામિન-સી આંખોમાં અન્ય એન્ટીઓકિસડન્ટો, જેમ કે વિટામિન-ઇને પુનર્જીવિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

9. ઓછી કેલરી

ખાટા ફળોમાં કેલરીનું પ્રમાણ ઘણું ઓછું હોય છે. જો આપણે નારંગી વિશે વાત કરીએ, તો મધ્યમ કદની નારંગીમાં કેલરીની માત્રા 60 થી 80 કેસીએલ છે. તે જ સમયે, મધ્યમ કદની દ્રાક્ષની કેલરી સામગ્રી લગભગ 78 કેસીએલ છે અને એક ચમચી લીંબુના રસમાં કેલરી માત્ર 4 કેસીએલ છે. જે લોકો વજન ઓછું કરવા માગે છે તેમના માટે આ ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. માનવામાં આવે છે કે ઓછી કેલરીવાળા ખોરાક વજનને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે.

10. ત્વચા માટે ખાટા ફળોના ફાયદા

ખાટા ફળોમાં વિટામિન-સી વિપુલ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. વિટામિન સીના ફાયદા એ છે કે તે એક અસરકારક એન્ટીઓકિસડન્ટ છે, જે ત્વચાને ફ્રી રેડિકલ દ્વારા થતા નુકસાનથી સુરક્ષિત કરી શકે છે. ફ્રી રેડિકલ્સને કારણે ઉંમર પહેલા ત્વચા પર કરચલીઓ અને ફાઇન લાઇન્સ દેખાઇ શકે છે. ખાટા ફળો આ બધાથી ત્વચાને બચાવવા માટે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. આ માટે રાત્રે સૂતા પહેલા કપાસની મદદથી ચહેરા પર લીંબુનો રસ લગાવો. લગભગ ત્રણ થી પાંચ મિનિટ રાખ્યા પછી તમારો ચહેરો ધોઈ લો. જેમની ત્વચા સંવેદનશીલ હોય તેમણે આ ઉપાય ન કરવો અથવા જો તમને ખાટા ફળોથી કોઈ એલર્જી છે તો તેનો ઉપયોગ કરતા પહેલા એકવાર ડોક્ટરની સલાહ લો.