મહાશિવરાત્રી એ ભગવાન શિવને પ્રસન્ન કરવા અને તેમની મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરવાનો તહેવાર છે. પૌરાણિક ગ્રંથો અનુસાર આ દિવસે ભગવાન શિવ અને મહાશક્તિનું મિલન થયું હતું. તે જ સમયે, ઇશાન સંહિતા અનુસાર, ફાલ્ગુન મહિનાની ચતુર્દશી તારીખે, ભોલેનાથ એક દિવ્ય જ્યોતિર્લિંગના રૂપમાં પ્રગટ થયા હતા. ધાર્મિક માન્યતા એવી છે કે આ દિવસે વહેલી સવારે ઉઠીને ભક્તિ અને વિધિ-વિધાનથી ભગવાન શિવની પૂજા કરવાથી ભક્તોની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે, તેમને કોઈપણ પ્રકારનો ભય નથી રહેતો.
વિવાહિત મહિલાઓ માટે આ દિવસે વ્રત રાખવું અને તેમના સૌભાગ્યમાં વૃદ્ધિ થાય અને અવિવાહિત કન્યાઓના જલ્દી લગ્ન થાય અને સદાચારી પતિ મળે તેવી ઈચ્છા સાથે ભગવાન શિવને અભિષેક કરવો વિશેષ લાભદાયક છે. શિવપુરાણમાં વર્ણન છે કે ભક્તિ સાથે શિવલિંગ પર અલગ-અલગ પુષ્પો અર્પણ કરવા જોઈએ.
હરસિંગાર તેમજ ડુબ
શિવરાત્રિના દિવસે હરસિંગારના ફૂલથી શિવલિંગની પૂજા કરવાથી સુખ-સંપત્તિ વધે છે, જ્યારે ભગવાન શિવને લીલા ડૂબ ચઢાવવાથી રોગો મટે છે.
દુપરીયા અને કનેર
કાનેરના ફૂલોથી પૂજા કરવાથી વ્યક્તિને ઉત્તમ વસ્ત્રો મળે છે, જ્યારે દુફરિયાના ફૂલોથી પૂજા કરવાથી વ્યક્તિને વિવિધ પ્રકારના આભૂષણો મળે છે.
કમળ, બીલીપત્ર અને શંખપુષ્પ
જે લોકો આર્થિક તંગીનો સામનો કરી રહ્યા હોય અથવા પૈસાની ઈચ્છા ધરાવતા હોય તેમણે કમળ, બિલ્વના પાન અને શંખપુષ્પથી ભગવાન શિવની પૂજા કરવી જોઈએ. જો આ ફૂલોથી ભગવાન શિવની પૂજા એક લાખની સંખ્યામાં કરવામાં આવે તો તમામ પાપોનો નાશ થાય છે અને લક્ષ્મીની પ્રાપ્તિ થાય છે.
બેલા અને જાસ્મીન
બેલાના ફૂલોથી પૂજા કરવા પર, ભગવાન શિવ લગ્ન કરવા ઇચ્છતા લોકોને તેમની પસંદગીના વર અને કન્યા પ્રદાન કરે છે. ચમેલીના સુગંધિત પુષ્પોથી શિવની પૂજા કરવાથી મનુષ્ય વાહન પ્રદાન કરે છે.
અળસી અને શમીપત્ર
જે વ્યક્તિ અળસીના ફૂલથી મહાદેવજીની પૂજા કરે છે તે ભગવાન વિષ્ણુને પ્રિય હોય છે. શમીના પાન વડે પૂજા કરવાથી વ્યક્તિ મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરે છે.જો વર્તમાન ઋતુમાં જન્મેલા ફૂલો શિવની સેવામાં અર્પણ કરવામાં આવે તો તે જ મોક્ષ આપનાર છે.
જુહી અને સેદુઆરી
જો જૂહીના ફૂલોથી ભોલેનાથની પૂજા કરવામાં આવે તો ઘરમાં ક્યારેય અન્નની કમી નથી આવતી. શિવની પૂજા સેદુરી કે શેફાલિકા પુષ્પોથી કરવામાં આવે તો મન પવિત્ર બને છે.
રાય, બિલ્વપત્ર અને અગસ્ત્ય
સરસવના ફૂલ ચઢાવવાથી શત્રુઓનો પરાજય થાય છે અને એક લાખ બિલ્વના પાન ચડાવવાથી વ્યક્તિ પોતાની બધી કામવાસનાઓ મેળવી લે છે. અગસ્ત્ય ફૂલથી શિવની પૂજા કરવાથી માન-સન્માન મળે છે.
મદાર અને દાતુરા ફૂલો
શિવલિંગ પર મદારના ફૂલ ચઢાવવાથી માણસની આંખો અને હૃદય સ્વસ્થ રહે છે, જ્યારે ધતુરા અને તેના ફૂલોથી ભોલેનાથની પૂજા કરવાથી ઝેરી જીવોથી કોઈ ખતરો રહેતો નથી.