શ્રાદ્ધમાં આ રીતે કરી લો પિતૃતર્પણ, મળશે અનેકગણું પુણ્ય અને આર્શીવાદ, જાણો સરળ રીત

પિતૃ પક્ષના દિવસો શરુ થઈ ગયા છે. ઉજ્જૈનમાં કોરોના સમયગાળા દરમિયાન પૂર્વજો માટે તર્પણ પણ ઓનલાઇન કરવામાં આવી રહ્યું છે. તર્પણ માટે પ્રખ્યાત ઉજ્જૈનનો ક્ષિપ્રા બીચ તેના ઇતિહાસમાં ઘણી પૌરાણિક કથાઓ અને માન્યતાઓ ધરાવે છે. કહેવાય છે કે અહીં સિદ્ધવત ઘાટનું મહત્વ બિહારના ગયાજી જેટલું જ છે. અહીં વિશે ઘણી વધુ વાર્તાઓ અને માન્યતાઓ પણ છે. સૌથી મોટી વાત એ છે કે અહીંના પૂજારીઓ કમ્પ્યૂટર વગર અહીંયા પોતાના પૂર્વજોને અર્પણ કરતા લોકોનો 150 વર્ષનો ઇતિહાસ જણાવે છે. કોર્ટે પણ આને માન્યતા આપી છે.

ઉજ્જૈનના રામઘાટ, સિદ્ધાવત ઘાટ પર મોટી સંખ્યામાં લોકો તેમના પૂર્વજોને પ્રાર્થના કરવા માટે પહોંચે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ક્ષિપ્રા નદીના કિનારે સિદ્ધવત ઘાટ પર પૂર્વજોને નમસ્કાર કરવાથી વ્યક્તિને ગયા જીની સમાન સદ્ગુણ લાભ મળે છે. લોકો પોતાનું અને શહેરનું નામ કહીને જ પંડિતો પાસેથી તેમની પેઢીઓના નામ શોધી કાઢે છે અને તેમના પૂર્વજોને તર્પણ આપે છે. આ આધુનિક યુગમાં પણ કમ્પ્યૂટર વગર 150 વર્ષ જૂના પુસ્તકો પર કામ કરતા પંડિતો એક ક્ષણમાં જ તેમના જજમાનના પરિવારનો હિસાબ સામે રાખે છે. એટલું જ નહીં, પરંતુ ઘણી વખત કોર્ટમાં પેન્ડીંગ અને પ્રોપર્ટી વિવાદોના સમાધાન પણ તેમના પુસ્તકો દ્વારા કરવામાં આવ્યા છે.

કોરોના સમયગાળા દરમિયાન ઓનલાઇન તર્પણ

કોરોના સમયગાળાએ સદીઓથી ચાલતી આ શ્રદ્ધાને અટકાવી છે. લોકો હવે બે વર્ષથી અહીં આવવા સક્ષમ નથી. તેથી સિદ્ધાવત અને રામઘાટ પર ઓનલાઈન તર્પણની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.

પૂજાનું મહત્વ

ઉજ્જૈનમાં પણ પિંડ દાન, તર્પણ અને શ્રાદ્ધનું ગયાજી જેટલું જ મહત્વ છે. આ સાથે રામઘાટ પર પિંડદાન, તર્પણ અને શ્રાદ્ધ પણ માનવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે ભગવાન રામે તેમના વનવાસ દરમિયાન ઉજ્જૈનમાં તેમના પિતા રાજા દશરથનું શ્રાદ્ધ કર્યું હતું. પૂર્ણિમા તિથિએ ગયા કોઠા મંદિરમાં હજારો લોકો તેમના પૂર્વજોને પાણી અને દૂધથી તર્પણ અને પિંડ દાણ અર્પણ કરે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર સૂર્ય શ્રાદ્ધ દરમિયાન સંતોષ પામેલા પૂર્વજોની આત્માઓને મોક્ષનો માર્ગ આપે છે.

મોક્ષ દયિની ક્ષિપ્રા

ધાર્મિક શાસ્ત્રોમાં, અવંતિકા શહેર, જે આજનું ઉજ્જૈન શહેર છે, ત્યાં શ્રાદ્ધ પક્ષ શરૂ થતાં જ લોકો દેશના ખૂણે ખૂણેથી આવવાનું શરૂ કરે છે. પરંતુ હવે કોરોનાને કારણે આ સંખ્યા નોંધપાત્ર રીતે ઘટી છે. ક્ષીપ્રા નદીને મોક્ષની દાતા માનવામાં આવે છે. ભક્તો કાંઠે આવેલા સિદ્ધાવત ખાતે તેમના પૂર્વજોને તર્પણ અને પિંડ અર્પણ કરે છે. શહેરના અતિ પ્રાચીન સિદ્ધવત મંદિરમાં ભક્તોનો ધસારો હોય છે.

પ્રાચીન વટવૃક્ષની માન્યતા

લોકો પ્રાચીન વટવૃક્ષની પૂજા કરે છે અને પૂર્વજોની શાંતિ માટે પ્રાર્થના કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે વટવૃક્ષ સમગ્ર દેશમાં માત્ર ચાર સ્થળોએ સ્થિત છે. તેમાંથી એક ઉજ્જૈનના સિદ્ધાવત ઘાટ પર છે. એવું કહેવાય છે કે તેને માતા પાર્વતીએ રોપ્યું હતું. સ્કંદ પુરાણમાં પણ તેનું વર્ણન છે. સિદ્ધાવત પર પૂર્વજોને અર્પણ કરવાનું આ કાર્ય 16 દિવસ સુધી ચાલે છે.

આવો ઇતિહાસ છે

ઉજ્જૈન અવંતિકા શહેર બાબા મહાકાલ તરીકે ઓળખાય છે. શિવ સતયુગમાંથી બાબા મહાકાલના રૂપમાં અહીં આવ્યા હતા અને આ સ્થળ સતયુગથી જ તર્પણ શ્રાદ્ધ માટે જાણીતું છે. જ્યારે તેની ભૂતો અને દાનવોની સેનાએ તેમને તેમના મોક્ષનું સ્થળ પૂછ્યું, ત્યારે શિવે સિદ્ધાવત વિસ્તારને મુક્તિનું સ્થળ આપ્યું. સ્કંદ પુરાણ અનુસાર, જ્યારે ભગવાન રામ, માતા સીતા અને લક્ષ્મણ સાથે તેમના વનવાસ દરમિયાન આ શહેરમાંથી પસાર થયા, ત્યારે તેઓએ તેમના મૃત પિતા દશરથ માટે અહીં તર્પણ શ્રાદ્ધ કર્યું.

ઓનલાઇન તર્પણ

કોરોનાને કારણે ઘણા ભક્તો હવે ઉજ્જૈન આવવા અસમર્થ છે. પંડિતોએ તેમના માટે ઓનલાઇન વ્યવસ્થા કરી છે. સિંગાપોરથી સંબંધિત શર્મા પરિવારે અને આસામથી સંબંધિત સક્સેના પરિવારે સોશિયલ મીડિયા દ્વારા ઘરે બેસીને તર્પણ કર્યું હતું. ઘણા પરિવારોએ તર્પણનું ઓનલાઈન બુકિંગ કર્યું છે.

આશ્ચર્યથી ઓછું કંઈ નથી

પિંડ દાન, તર્પણ અને શ્રાદ્ધની પદ્ધતિમાં, પરિવારના નામ સાથે પૂર્વજોના નામનો ઉલ્લેખ કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. ઘણી પેઢીઓ સુધી પૂર્વજોના નામ યાદ રાખવું સહેલું નથી. આમાં, તીર્થ યાજકો પાસે ઉપલબ્ધ પુસ્તકો ખૂબ મદદરૂપ છે. ઉજ્જૈનના મોટાભાગના તીર્થ યાજકો પાસે ઘણા પરિવારોના પૂર્વજોના નામનું પુસ્તક છે. પંડિતજીએ કહ્યું કે 150 વર્ષ જૂનો રેકોર્ડ તમામ પંડિતો પાસે છે. આ પુસ્તકોની મદદથી પંડિતોએ થોડી ક્ષણોમાં પેઢીઓના નામ રજૂ કરે છે. અહીં 150 વર્ષ જૂના રેકોર્ડ રાખવા માટે કોઈ કોમ્પ્યુટરનો ઉપયોગ થતો નથી. માત્ર અનુક્રમણિકા, સમાજનું નામ, ગામ કે શહેરનું નામ અથવા પુસ્તકમાં ગોત્ર, પેઢીમાં કોણ આવ્યું અને કોની પૂજા કરવામાં આવી, તે બધું જ થોડી ક્ષણમાં જ જાણી શકાય છે.

કોર્ટે માન્યતા આપી

અદાલત આ વર્ષ જૂના ખાતાવહીને પણ માન્ય કરે છે. ભાઈની મિલકતના વિવાદમાં કોર્ટે પણ આને માન્યતા આપી છે અને ઘણી વખત કોર્ટના નિર્ણયો હિસાબના ચોપડાના આધારે પણ થયા છે.

300 પૂજારી પૂજા કરે છે

ઉજ્જૈન શહેરમાં 12 પંડિતો છે જે શ્રાદ્ધ પક્ષની પૂજા કરે છે. આમાં વિષ્ણુની પૂજા, ભગવાનની પૂજા, ઋષિ, માનવ અને પૂર્વજ વગેરેની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, આ દિવસોમાં 300 થી વધુ પંડિતો રામઘાટ, સિદ્ધાવત ઘાટ, ગયા કોઠા અને અન્ય સ્થળોએ પૂજા કરે છે.