પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ આસમાને છે. મોટાભાગના શહેરોમાં તે 100 ને પાર કરી ગયુ છે. મોંઘા પેટ્રોલ અને ડીઝલના કારણે ફુગાવાનો દર સતત વધી રહ્યો છે. આ જ કારણ છે કે RBI એ ઓગસ્ટની નાણાકીય નીતિમાં ફુગાવાનો દર લક્ષ્યાંક વધાર્યો છે. અત્યાર સુધી, સરકાર દ્વારા ભાવ ઘટાડવા માટે કોઈ નક્કર પગલાં લેવામાં આવ્યા નથી.
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે આજે રાજ્યસભામાં એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં જણાવ્યું હતું કે, સરકાર ઈંધણના ભાવ પર સતત નજર રાખી રહી છે. ફુગાવાનો દર નિયંત્રણમાં લાવવા માટે વિવિધ પગલા લેવામાં આવ્યા છે. તેના જવાબમાં સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાની મોનેટરી પોલિસી કમિટીએ જૂનમાં આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કોમોડિટીના ભાવમાં વધારો તરફ ધ્યાન દોર્યું હતું. આરબીઆઈએ ખાસ કરીને ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં થયેલા વધારાને ગંભીરતાથી લેવાની ચેતવણી આપી હતી.
આરબીઆઈએ જૂનમાં જ ચેતવણી આપી હતી
તેના જવાબમાં નાણામંત્રીએ રિઝર્વ બેંકના નિવેદનને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે, કેન્દ્ર અને રાજ્ય દ્વારા સંકલિત રીતે લાદવામાં આવતા બળતણ, સેસ, અન્ય પ્રકારના ટેક્સ પર ધીમે ધીમે એક્સાઈઝ ડ્યુટી એડજસ્ટ કરવાની જરૂર છે. આ રીતે ભાવ નિયંત્રિત કરી શકાય છે. મોંઘા ઇંધણને કારણે, ઇનપુટ ખર્ચ નોંધપાત્ર રીતે વધે છે, કારણ કે તેનો ઉપયોગ પરિવહનથી ઘણી જગ્યાએ થાય છે.
સરકારે મોંઘવારીને નિયંત્રિત કરવા માટે આ મોટા પગલાં લીધા છે
ગૃહને માહિતી આપતાં નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે સરકારે મોંઘવારીને કાબૂમાં લેવા માટે ઘણા મહત્વના પગલાં લીધા છે. સપ્લાય ચેઇનમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. ખાદ્યતેલ પર આયાત ડ્યૂટી ઘટાડી દેવામાં આવી છે. સેસ માફ કરવામાં આવ્યો છે. કઠોળ અને તેલની આયાત અંગે નિયમો હળવા કરવામાં આવ્યા છે. આ સિવાય સ્ટોક સંબંધિત નિયમોમાં પણ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે. આ પગલાંની મદદથી, ભાવને નિયંત્રિત કરવાનો સતત પ્રયાસ કરવામાં આવે છે.
RBI એ મોંઘવારી દરનું અનુમાન વધાર્યું
ભારતીય રિઝર્વ બેન્કે તેના નિવેદનમાં કહ્યું હતું કે કોરોનાની બીજી લહેરને કારણે ફુગાવાના દરમાં તાત્કાલિક વધારો થશે. આવી સ્થિતિમાં ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે નીતિગત હસ્તક્ષેપની જરૂર છે. ઓગસ્ટમાં નાણાકીય નીતિની જાહેરાત કરતા રિઝર્વ બેંકે ચાલુ નાણાકીય વર્ષ માટે ફુગાવાનો અંદાજ 5.1 ટકાથી વધારીને 5.7 ટકા કર્યો છે.
પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર સેસથી કમાણીમાં 88 ટકાનો ઉછાળો
પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાંથી સરકારે હજારો કરોડની કમાણી કરી છે. નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરનો ટેક્સ સરકારની કમાણીનો મોટો હિસ્સો છે. નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં, કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર એકત્રિત કરમાં 88 ટકાનો ઉછાળો આવ્યો હતો અને રકમ 3.35 લાખ કરોડ હતી. પેટ્રોલ પરની એક્સાઇઝ ડ્યુટી 19.98 રૂપિયાથી વધીને 32.90 રૂપિયા થઇ ગઇ. તે જ સમયે, ડીઝલ પરની એક્સાઈઝ ડ્યુટી 15.83 રૂપિયાથી વધીને 31.80 રૂપિયા થઈ ગઈ છે. આ માહિતી પેટ્રોલિયમ રાજ્ય મંત્રી રામેશ્વર તેલીએ લોકસભામાં લેખિતમાં આપી હતી.
ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં અત્યાર સુધીમાં 1 લાખ કરોડની વસૂલાત થઈ
નવા નિયુક્ત નાણાં રાજ્યમંત્રી પંકજ ચૌધરીએ ગૃહમાં કહ્યું હતું કે વર્તમાન નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ક્વાર્ટર એટલે કે એપ્રિલ-જૂન વચ્ચે પેટ્રોલ-ડીઝલ, એટીએફ, નેચરલ ગેસ અને ક્રૂડ ઓઇલ ઉપરાંત તમામ પેટ્રોલિયમ પેદાશો અત્યાર સુધી 1.01 લાખ રૂપિયા એક્સાઇઝ ડ્યુટી તરીકે વસૂલ કરવામાં આવ્યા છે. નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં કુલ એક્સાઇઝ ડ્યુટી કલેક્શન રૂ. 3.89 લાખ કરોડ હતું.