CNG અને રસોઈ ગેસ થઈ શકે છે મોંઘા, તહેવારો પર પડશે મોંઘવારીનો માર

કેન્દ્ર સરકારે ગુરુવારે નેચરલ ગેસ (NG) ની કિંમતમાં 62 ટકાનો વધારો કર્યો છે. આ ગેસનો ઉપયોગ ખાતર, વીજ ઉત્પાદન, સીએનજીના સ્વરૂપમાં વાહન બળતણ અને રસોઈ ગેસ તરીકે થાય છે. એપ્રિલ 2019 પછી ભાવમાં આ પ્રથમ વધારો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ભાવમાં વધારો થવાથી ગેસના ભાવમાં વધારો થયો છે.

નવા દરો 1 ઓક્ટોબરથી લાગુ થશે

પેટ્રોલિયમ મંત્રાલયના પેટ્રોલિયમ પ્લાનિંગ એન્ડ એનાલિસિસ સેલ (PPAC) એ જણાવ્યું હતું કે સરકારી માલિકીના ઓઇલ એન્ડ નેચરલ ગેસ કોર્પોરેશન (ONGC) અને ઓઇલ ઇન્ડિયા લિ.ને ફાળવેલ ફીલ્ડોથી પ્રોડ્યસ્ડ પ્રાકૃતિક ગેસની કિંમત 1 ઓક્ટોબરથી આવતા છ મહિના માટે 2.90 ડોલર પ્રતિ 10 લાખ બ્રિટિશ થર્મલ યુનિટ હશે. તે જ સમયે, ઉંડા સમુદ્ર જેવા મુશ્કેલ વિસ્તારોમાંથી ઉત્પન્ન થતા ગેસનો ખર્ચ 1 મિલિયન બ્રિટિશ થર્મલ યુનિટ દીઠ 6.13 ડોલર થશે. હાલમાં, આ દર પ્રતિ યુનિટ 3.62 ડોલર છે. આ મહત્તમ કિંમત છે જે રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિ. અને તેના ભાગીદાર BP plc KG-D6 જેવા ડીપ સી બ્લોક્સમાંથી ઉત્પન્ન થતા ગેસ મેળવવા માટે હકદાર રહેશે.

CNG-PNG ની કિંમતોમાં 10-11% નો વધારો થશે

ઉદ્યોગના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ગેસના ભાવમાં વધારાને કારણે દિલ્હી અને મુંબઈ જેવા શહેરોમાં સીએનજી અને પાઈપવાળા એલપીજીના ભાવમાં 10-11 ટકાનો વધારો થશે. આ વધારો ગેસનો બળતણ તરીકે ઉપયોગ કરતા પાવર પ્લાન્ટ્સમાંથી ઉત્પાદિત વીજળીની કિંમતમાં પણ વધારો કરશે. જો કે, આનાથી ગ્રાહકોને વધારે અસર થશે નહીં કારણ કે ગેસ આધારિત પ્લાન્ટમાંથી ઉત્પન્ન થતી વીજળીનો હિસ્સો વધારે નથી. એ જ રીતે ખાતર ઉત્પાદનનો ખર્ચ પણ વધશે. પરંતુ સરકારી સબસિડીના દરોમાં વધારો થવાની ધારણા નથી.

ONGC ને વાર્ષિક 5200 કરોડનો ફાયદો

આ અગાઉ, એપ્રિલની સમીક્ષામાં ઓએનજીસીને આપવામાં આવેલા 1.79 ડોલર પ્રતિ યુનિટમાં કોઈ ફેરફાર થયો ન હતો, જ્યારે ઉંડા સમુદ્રના ક્ષેત્રમાંથી ઉત્પાદિત ગેસની કિંમત પ્રતિ યુનિટ 4.06 ડોલરથી ઘટાડીને રૂ. 3.62 પ્રતિ યુનિટ કરવામાં આવ્યા હતા. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ઓએનજીસીની વાર્ષિક આવકમાં ગેસના ભાવમાં એક ડોલરનો વધારો થવાને કારણે રૂપિયા 5,200 કરોડનો વધારો થવાનો અંદાજ છે. કર અને અન્ય શુલ્ક દૂર કર્યા પછી, તે 3,200 થી 3,300 કરોડ રૂપિયા થસે. આ અગાઉ, એપ્રિલ 2019 માં ગેસના ભાવમાં વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. તે પછી, વૈશ્વિક ધોરણના દરોમાં ઘટાડાને કારણે તેમા સતત ઘટાતો આવતો રહ્યો.

31 માર્ચ 2022 સુધી કિંમતો બદલાશે નહીં

સરકાર નામાંકનના આધારે ONGC ને ફાળવેલ ક્ષેત્રમાંથી ઉત્પાદિત ગેસના ભાવ નક્કી કરે છે. સાથે તે તે ક્ષેત્રોમાંથી ઉત્પન્ન થતા ગેસ માટે અર્ધવાર્ષિક ધોરણે ગેસની કિંમત પણ નક્કી કરે છે, જે ઓપરેટરોએ લાઇસન્સ રાઉન્ડ હેઠળ પ્રાપ્ત કર્યા છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, કંપનીઓ કિંમતો સાથે વપરાશકર્તાઓ પાસેથી બિડ મંગાવે છે. પરંતુ કિંમત સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલી કિંમત શ્રેણી પર આધારિત છે. PPAC એ કહ્યું, “ઘરેલુ કુદરતી ગેસની કિંમત 1 ઓક્ટોબર, 2021 થી 31 માર્ચ, 2022 સુધી 2.90 ડોલર પ્રતિ યુનિટ રહેશે. જ્યારે ઉંડા પાણીના વિસ્તારો અને ઉચ્ચ દબાણવાળા વિસ્તારોમાં સ્થિત ગેસ ફિલ્ડ્સમાંથી ઉત્પન્ન થતો ગેસ, ઉચ્ચ તાપમાનનો ખર્ચ પ્રતિ યુનિટ 6.13 ડોલર થશે.

દર 6 મહિને ગેસના ભાવ બદલાય છે

કુદરતી ગેસની કિંમત દર છ મહિને 1 એપ્રિલ અને 1 ઓક્ટોબરના રોજ નક્કી કરવામાં આવે છે. આ દર યુએસ, કેનેડા અને રશિયા જેવા ગેસ રિસોર્સ સરપ્લસ દેશોમાં ત્રિમાસિક તફાવત સાથે એક વર્ષના ભાવના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે. એટલે કે 1 ઓક્ટોબરથી 31 માર્ચ સુધીની કિંમત જુલાઈ 2020 થી જૂન 2021 દરમિયાન કિંમતના આધારે નક્કી કરવામાં આવશે.