સિંગલ યૂઝ પ્લાસ્ટિકના ઉત્પાદન, વેચાણ અને ઉપયોગ પર આ તારીખથી લાગશે પ્રતિબંધ, જાણો નવો નિયમ

કેન્દ્ર સરકારે સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક વસ્તુઓ અંગે મોટો નિર્ણય લીધો છે. સરકારે જણાવ્યું હતું કે પ્લેટ, કપ, સ્ટ્રો, ટ્રે, પોલિસ્ટ્રિન જેવી સિંગલ-યુઝ પ્લાસ્ટિક વસ્તુઓના ઉત્પાદન, વેચાણ અને ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ 1 જુલાઈ, 2022 થી અમલમાં આવશે. પ્લાસ્ટિક કેરી બેગની જાડાઈ 30 સપ્ટેમ્બર, 2021 થી વધારીને 75 માઈક્રોન અને 31 ડિસેમ્બર, 2022 થી 120 માઈક્રોન કરવામાં આવશે.

સરકારે પ્લાસ્ટિક વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ માટે નિયમો જારી કર્યા છે જે અંતર્ગત તેઓએ સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની તારીખ જારી કરી છે. 1 જુલાઈ, 2022 થી ઇયરબડ્સ, પ્લાસ્ટિકની લાકડીઓ, ફુગ્ગા, પ્લાસ્ટિકના ધ્વજ, કેન્ડી અને આઈસ્ક્રીમ લાકડીઓ જેવા સિંગલ-યુઝ પ્લાસ્ટિકના ઉત્પાદન, આયાત, સ્ટોકિંગ, વિતરણ, વેચાણ અને ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવશે.

આગામી વર્ષે, 15મી ઓગસ્ટ 2022 સુધી, આઝાદીના દિવસ સુધી, સમગ્ર દેશમાં ઉપયોગમાં લેવાતી પ્લાસ્ટિકની વસ્તુઓ ઉત્પાદન, આયાત, સંગ્રહ, વિતરણ, વેચાણ અને ઉપયોગના નિયમો હેઠળ પ્રતિબંધિત રહેશે. સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક પર બે તબક્કામાં પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવશે. પ્રથમ તબક્કો જાન્યુઆરી 2022 થી શરૂ થશે, આ તબક્કામાં પ્લાસ્ટિકના ધ્વજ, ફુગ્ગા અને કેન્ડી લાકડીઓ જેવી કેટલીક પ્લાસ્ટિક વસ્તુઓ પર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવશે અને પછી 1 જુલાઈ, 2022 થી પ્લેટ, કપ, ચશ્મા, કટલરી જેમ કે કાંટા, ચમચી, છરી, સ્ટ્રો, ટ્રે, રેપિંગ, ફિલ્મ્સ પેકિંગ, આમંત્રણ કાર્ડ્સ, સિગારેટના પેકેટ વગેરે જેવી વસ્તુઓ પર પ્લાસ્ટિક પ્રતિબંધ રહેશે.

એક સરકારી અધિકારીએ કહ્યું કે પહેલા તે વસ્તુઓ પર તબક્કાવાર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવશે, જેનો વિકલ્પ સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે. તે જ સમયે, કચરા વ્યવસ્થાપન પ્રણાલીના સંકલનની જવાબદારી શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓ અને ગ્રામ પંચાયતોની રહેશે. આ સિવાય કમ્પોસ્ટેબલ પ્લાસ્ટિકની બનેલી કેરી બેગ પર જાડાઈની જોગવાઈ લાગુ પડશે નહીં. કમ્પોસ્ટેબલ પ્લાસ્ટિક કેરીના ઉત્પાદકો અથવા વેચાણકર્તાઓએ પ્લાસ્ટિકની સામગ્રી વેચવા અથવા તેનો ઉપયોગ કરતા પહેલા કેન્દ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડ પાસેથી પ્રમાણપત્ર મેળવવું આવશ્યક છે.

શુક્રવારે વ્હીકલ સ્ક્રેપિંગ પોલિસી લોન્ચ કરતા વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ તેને ‘કચરાથી કંચન અભિયાન’ અને ચક્રીય અર્થતંત્રમાં મહત્વની કડી ગણાવી હતી. આ પ્રસંગે તેમણે કહ્યું કે 21 મી સદીના ભારતે સ્વચ્છ, ભીડમુક્ત અને અનુકૂળ ગતિશીલતા માટે લક્ષ્ય રાખવું જોઈએ, તે સમયની જરૂરિયાત છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે હવે ઉદ્યોગ દ્વારા અને તમામ હિસ્સેદારોએ સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા આ પગલામાં મોટી ભૂમિકા ભજવવાની છે. તેમણે કહ્યું કે નવી નીતિ ‘કચરાથી કંચન’ (વેસ્ટ ટુ વેલ્થ) અને ચક્રીય અર્થતંત્રના અભિયાનમાં મહત્વની કડી છે. આ નીતિ દેશના શહેરોમાંથી પ્રદૂષણ ઘટાડવા અને પર્યાવરણનું રક્ષણ કરવા અને વિકાસને વેગ આપવા માટેની અમારી પ્રતિબદ્ધતાને પણ દર્શાવે છે.