મનુષ્ય અને પ્રાણીઓ વચ્ચેનો સંબંધ ઘણો જૂનો છે. ક્યારેક બંને વચ્ચે એવો સંબંધ બની જાય છે કે તેઓ એકબીજા સાથે ભાવનાત્મક રીતે જોડાયેલા થઈ જાય છે. આવો જ એક કિસ્સો શ્રીલંકામાં જોવા મળ્યો. આ દેશના સૌથી પવિત્ર હાથીના મૃત્યુ પછી, તેના અંતિમ સંસ્કાર પણ કરવામાં આવ્યા હતા. એટલું જ નહીં, આ હાથીના અવશેષો ભરીને ભવિષ્ય માટે તેને સાચવવાનો પણ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
આ પવિત્ર હાથીનું નામ ‘નાડુંગમુવા રાજા’ હતું, તેનું 68 વર્ષની વયે કોલંબો નજીક અવસાન થયું હતું. તે એશિયામાં સૌથી મોટો પાલતુ હાથી માનવામાં આવતો હતો અને તેની ઉંચાઈ 10.5 ફૂટ હતી. તેણે બૌદ્ધ ધાર્મિક કાર્યક્રમોમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી અને તેના જીવનકાળ દરમિયાન તે સૌથી પ્રખ્યાત હાથીઓમાંનો એક હતો.
હાથીનો જન્મ ભારતમાં 1953માં થયો હતો અને તે સમયના મૈસુરના રાજા દ્વારા શ્રીલંકાના એક બૌદ્ધ સાધુને ભેટમાં આપવામાં આવ્યો હતો. કેન્ડી શહેરમાં દર વર્ષે યોજાતા મહત્વપૂર્ણ ધાર્મિક કાર્યક્રમ ‘એસાલા પેરાહેરા પેજન્ટ’માં હાથી ભગવાન બુદ્ધના પવિત્ર દાંતના અવશેષને તેની પીઠ પર લઈ ગયો હતો. આ ધાર્મિક પ્રસંગ શહેરનું મુખ્ય પ્રવાસી આકર્ષણ છે.
આ હાથી અગ્નિ ખાનારાઓ અને ડ્રમર્સની વચ્ચે ચાલતો હતો. તેની પોતાની સુરક્ષા પણ હતી. ઈસાલા પેરાહેરા સ્પર્ધા દર વર્ષે જુલાઈમાં યોજાય છે અને રાજાએ 11 વર્ષ સુધી તેમાં ભાગ લીધો હતો. શ્રીલંકાના રાષ્ટ્રપતિ ગોટાબાયા રાજપક્ષેએ ટ્વીટ કર્યું કે હાથીઓના રાજા, જે ઘણા વર્ષોથી દેશ અને વિદેશના લોકો દ્વારા આદરણીય છે, હું તમને મહાન લોકોની પ્રેરણાથી ભાવિ આત્માના મહાન નિર્વાણની શુભેચ્છા પાઠવું છું.
રાજપક્ષેના કાર્યાલયે જણાવ્યું હતું કે રાષ્ટ્રપતિએ નિર્દેશ આપ્યો હતો કે પવિત્ર હાથીના શરીરને ભાવિ પેઢીઓ માટે સાચવવામાં આવે અને તેને રાષ્ટ્રીય સંપત્તિ જાહેર કરવામાં આવે. બૌદ્ધ અંતિમ સંસ્કાર પછી, રાજાના અવશેષો ભરવા માટે નિષ્ણાતોને સોંપવામાં આવશે.
ભૂમિકા માટે ચોક્કસ શારીરિક લક્ષણો ધરાવતા હાથીઓને જ પસંદ કરી શકાય છે. આ હાથીઓની પીઠ સપાટ અને ખાસ વળાંકવાળા દાંત હોવા જરૂરી છે અને જ્યારે તેઓ ઉભા હોય ત્યારે હાથીના તમામ સાત બિંદુઓ તેમના 4 પગ, થડ, શિશ્ન અને પૂંછડી જમીનને સ્પર્શવા જોઈએ.