રામ નામનો મહિમા બેજોડ છે. કલિયુગમાં નામ જપ નું વિશેષ મહત્વ છે. ‘રામ’ નું નામ એવું છે કે તે જીવન સાથે પણ અને જીવન પછી પણ માણસ સાથે રહે છે. આ દુનિયામાં કોઈ અમર નથી. જે જન્મે છે તેણે એક દિવસ દુનિયા છોડવી પડે છે.
ભગવાનનું નામ લેવાથી જ્યાં જીવન ની મુશ્કેલીઓ સરળ બને છે. તે જ સમયે, ‘રામ નામ’ પણ ઉંમર પૂર્ણ થયા બાદ મનુષ્ય ની અંતિમ યાત્રા દરમિયાન સાથે ચાલે છે. હિન્દુ ધર્મ સાથે જોડાયેલી વ્યક્તિ ની છેલ્લી યાત્રા દરમિયાન લોકો રસ્તામાં ‘રામ નામ સત્ય હૈ’ ના જાપ કરે છે. શું તમે જાણો છો કે આ કેમ કરવામાં આવે છે ? આની પાછળ નું કારણ શું છે? ચાલો હું તમને જણાવું.
માણસ આખી જિંદગી પૈસા, સ્થાવર મિલકત, દરજ્જો અને પ્રતિષ્ઠા મેળવવા માટે ચલાવે છે. લોકો પોતાનું કામ કરવા માટે છેતરપિંડી પણ કરે છે, પરંતુ તેઓ મૃત્યુ પામ્યા પછી, તેઓએ બધું અહીં છોડી દેવું પડશે. હિન્દુ માન્યતાઓ અનુસાર, મનુષ્યો તેમના કાર્યો માટે જવાબદાર છે. આ આધારે જ તેઓ મુક્ત થાય છે, અથવા બીજી યોનિમાં જન્મે છે.
જ્યારે મનુષ્યનો જન્મ થાય છે, ત્યારે તેણે ત્યાંના નિયમો નું પાલન કરવું પડે છે. ઉંમર પ્રાપ્ત થયા પછી મનુષ્ય ની અંતિમ યાત્રા દરમિયાન પણ ભગવાનનું નામ, ‘રામ’ નામ તેને ટેકો આપે છે. આ વાત નો ઉલ્લેખ મહાભારત કાળમાં શ્લોક દ્વારા પાંડવોના સૌથી મોટા ભાઈ ધર્મરાજ યુધિષ્ઠિરે કર્યો હોવાનું મનાય છે.
“અહાનાહાની ભૂતાની ગચાટી યમમંડીરામ.
શેષા વિભૂતિમિચંદી કિમસચર્યા સાદડી : પરમ.
આ શ્લોકનો અર્થ એ છે કે, મૃતક ને સ્મશાનમાં લઈ જતી વખતે, દરેક ‘રામ નામ સત્ય હૈ’ કહે છે, પરંતુ અગ્નિસંસ્કાર કર્યા પછી ઘરે પરત ફર્યા પછી, દરેક વ્યક્તિ રામ નું આ નામ ભૂલી જાય છે અને ફરીથી ભ્રમમાં પડે છે. લોકો મૃતકના પૈસા, મકાન વગેરે ની વહેંચણી ને લઈને ચિંતિત થાય છે.
તેઓ મિલકત ને લઈને એકબીજા સાથે લડવા માંડે છે. ધર્મરાજા યુધિષ્ઠિરે એમ પણ કહ્યું હતું કે, ‘શાશ્વત માણસો મૃત્યુ પામે છે પરંતુ, અંતે કુટુંબ તેની મિલકત માંગે છે, આનાથી વધુ આશ્ચર્યજનક શું હોઈ શકે?’ ‘રામ નામ સાચું છે, સત્ય બોલો મુક્તિ હૈ’ કહેવાનો અર્થ મૃતક ને વર્ણવવાનો નથી પરંતુ, અંતિમ યાત્રામાં એકસાથે પસાર થતા પરિવાર, મિત્રો અને લોકોને સમજાવવાનો અર્થ એ છે કે જીવનમાં અને જીવન પછી પણ ફક્ત રામ નામ જ સાચું છે.
એક દિવસ અહીં બધું જ છોડી દેવાનું છે. સાથે જ માત્ર આપણું કર્મ જ જાય છે. આત્માને માત્ર અને માત્ર રામના નામ થી જ ગતિ મળશે. કોઈનું મૃત્યુ થાય ત્યારે રામ નું નામ આવે છે. આનો અર્થ એ થયો કે જીવને મુક્ત કરવામાં આવ્યો છે. આત્મા વિશ્વચક્ર થી મુક્ત થઈ ગયો છે. એક અર્થ એ પણ છે કે આત્મા બધું છોડીને ભગવાન પાસે ગયો છે. આ અંતિમ સત્ય છે.
હિન્દુ શાસ્ત્રો અનુસાર ,’રામ નામ સાચું છે’ એ બીજ પત્ર છે. રામ નામ નો જાપ કરવાથી તમને ખરાબ કાર્યો થી મુક્તિ અપાવે છે. કેટલાક માને છે કે તેનો જાપ કરવાથી મૃતકો ના નજીકના સંબંધીઓ ને માનસિક શાંતિ મળે છે. આ દરમિયાન રામ નામ સાંભળવું સાચું છે, તેમને ખ્યાલ આવે છે કે આ દુનિયા વ્યર્થ છે.