ટેપ ચોંટાડેલી ચલણી નોટ આવી જાય તો ન કરો ટેન્શ, આ રીતે કરી શકશો સામાન્ય નોટની જેમ જ યૂઝ
ઘણી વાર એવું બને છે કે તમને ક્યાંક ભૂલથી ટેપ ચોટેલી નોટ આવી જાય છે, ત્યારબાદ આ નોટ તમારા માટે સમસ્યા બની જાય છે. જો દુકાનદારો તેને લેવાનો ઇનકાર કરે છે, તો તમે પણ તેને અલગ અલગ રીતે ચલાવવાનો પ્રયાસ કરો. પરંતુ, શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આ ટેપ ચોટેલી નોટો અંગે ભારતીય રિઝર્વ બેંકના નિયમો શું છે ? તેમજ બેંકના નિયમો અનુસાર આ નોટોનું શું કરવું જોઈએ અને તેને માન્ય નોટ કેવી રીતે બનાવી શકાય. તો ચાલો આ તમામ સવાલોના જવાબો અમે તમને અહીં જણાવીશું.
જવાબ એ છે કે આરબીઆઈ દ્વારા આ નોટોને લઈને નિયમો બનાવવામાં આવ્યા છે અને તમે બેંકમાં જઈને આવી નોટો બદલી શકો છો. તમે બેંકમાં જૂની અને ફાટેલી નોટો બદલી શકો છો. ઘણી ચોંટાડેલી નોટો પણ બદલી શકાય છે અને જે નોટો પૂર્ણ નથી, બેંક તેમના શેર મુજબ તેમને બદલીને પૈસા પરત કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, જો તમારી જૂની નોટો ફાટેલી હોય અથવા તેને ટેપ દ્વારા ચોંટાડવામાં આવી હોય, તો તમારે બેંકના આ નિયમો જાણવા જરૂરી છે.
બેંકના નિયમો શું છે ?
વર્ષ 2017 માટે ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) ના એક્સચેન્જ કરન્સી નોટ નિયમો અનુસાર, જો તમને ATM માંથી ખરાબ નોટો મળે છે, તો તમે તેને સરળતાથી બદલી શકો છો. કોઈ પણ સરકારી બેંક (PSBs) નોટો બદલવાની ના પાડી શકે નહીં. બેંકો આવી નોટો સ્વીકારવાનો ઇનકાર કરી શકે નહીં.
નોટ કેવી રીતે બદલી શકાય ?
જો કોઈ નોટ અનેક ટુકડાઓમાં ફાટી જાય તો પણ તેને બેંકમાં લઈ જઈ શકાય છે. ફાટેલી નોટનો કોઈ ભાગ ખૂટે તો પણ તેને બદલી શકાય છે. જે નોટો સંપૂર્ણપણે ફાટી ગઈ છે, સંપૂર્ણપણે કપાઈ ગઈ છે અથવા નોટ સળગી ગઈ છે, પછી તે માત્ર RBI ની ઈશ્યૂ ઓફિસમાં જ બદલી શકાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે સામાન્ય ફાટેલી નોટોને સરકારી બેંક, ખાનગી બેંક અથવા RBI ની ઇશ્યૂ ઓફિસના ચલણ ચેસ્ટમાં ફોર્મ ભરીને બદલી શકાય છે.
શું તમને પૂરા પૈસા પાછા મળે છે ?
તમને નોટની સંપૂર્ણ રકમ મળશે કે નહીં, તે તમારી નોટની સ્થિતિ અને નોટની કિંમત પર આધાર રાખે છે. સામાન્ય વિકૃત થયેલી નોટના કિસ્સામાં, તમને સંપૂર્ણ પૈસા મળે છે, પરંતુ જો નોટ વધુ ફાટેલી હોય તો તમને પૈસાની અમુક ટકા રકમ પરત મળશે. જો 50 રૂપિયાથી ઓછી કિંમતની નોટનો સૌથી મોટો ટુકડો સામાન્ય નોટના 50 ટકાથી વધુ હોય, તો આ નોટની આપલે પર તેની સંપૂર્ણ કિંમત મળી આવશે. જો 50 રૂપિયાથી વધુ મૂલ્ય ધરાવતી નોટનો સૌથી મોટો ટુકડો સામાન્ય નોટ કરતાં 80 ટકા અથવા વધુ હોય, તો તમને આ નોટની આપલે પર સંપૂર્ણ મૂલ્ય મળશે.
જો 50 રૂપિયાથી વધુ મૂલ્યવાળી નોટનો સૌથી મોટો ટુકડો સામાન્ય નોટના 40 થી 80 ટકાની વચ્ચે હોય, તો તમને તે નોટની અડધી કિંમત મળશે. જો 50 રૂપિયાથી વધુ મૂલ્યની સમાન નોટના બે ટુકડા હોય અને આ બે ટુકડાઓ સામાન્ય નોટના 40 ટકા સુધી હોય, તો તમને નોટના સંપૂર્ણ મૂલ્ય જેટલું મૂલ્ય મળશે. રૂ. 1, રૂ. 2, રૂ. 5, રૂ .10 અને રૂ. 20 ની નોટોના વિનિમય પર અડધી કિંમત ઉપલબ્ધ નથી.
તમને પૈસા ક્યારે નહીં મળે ?
જો 50 રૂપિયાથી ઓછી કિંમત ધરાવતી નોટનો સૌથી મોટો ટુકડો સામાન્ય નોટના 50 ટકાથી ઓછો હોય, તો આ નોટ પર કોઈ મૂલ્ય ઉપલબ્ધ થશે નહીં. જો 50 રૂપિયાથી વધુ મૂલ્ય ધરાવતી નોટનો સૌથી મોટો ટુકડો સામાન્ય નોટના 40 ટકાથી ઓછો હોય, તો આ નોટ બદલાયા પછી પણ કોઈ મૂલ્ય ઉપલબ્ધ થશે નહીં.
