2.12 કરોડના ખર્ચે ખાસ સુવિધાઓ સાથે તૈયાર થઈ રહ્યું છે ઉજ્જૈન મહાકાલનું મંદિર, જાણો શું હશે મંદિરમાં નવું

ઉજ્જૈનમાં સ્માર્ટ સિટી પ્રોજેક્ટનું કામ ઝડપથી ચાલી રહ્યું છે. આમાં મહાકાલ મંદિરના વિસ્તરણનો પણ સમાવેશ થાય છે. મંદિરના પ્રવેશ દ્વારનું પણ નવીનીકરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. પરંતુ સિમેન્ટને બદલે જૂની સ્વદેશી ટેકનોલોજી અપનાવવામાં આવી રહી છે. ચૂના, ગોળ, મેથી, ગુગળ અને અડદથી મંદિરના દરવાજાનું ડેકોરેશન કરવામાં આવી રહ્યું છે. એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે આ ટેકનીક અપનાવીને, બનાવેલો દરવાજો એક હજાર વર્ષ સુધી મજબુત રીતે રહેશે.

શ્રી મહાકાલેશ્વર મંદિરથી રામઘાટ જવાના માર્ગ પર જર્જરિત મહાકાલ મંદિરના દરવાજાનું સમારકામ કરવામાં આવી રહ્યું છે. સ્માર્ટ સિટી હેઠળ અહીં કામ ચાલી રહ્યું છે. પરંતુ આ દરવાજાને એવી રીતે બનાવવામાં આવી રહ્યો છે કે જેમ રસોડાનું કામ ચાલી રહ્યું હોય અથવા અમુક વાનગીઓ બનાવવાની તૈયારી કરવામાં આવી રહી હોય. આ મહાકાલ દરવાજાને ચંદેરી અને લલિતપુરના કારીગરો દ્વારા નવીનીકરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. તે ચૂનો, ગોળ, મેથી, ગુગળ અને અડદના પાણીથી ગેટનું નવીનીકરણ કરી રહ્યા છે અને તેને નવો દેખાવ આપી રહ્યા છે. તેઓ દાવો કરે છે કે 1000 વર્ષ સુધી આ દરવાજો નબળો નહીં થાય. દરવાજાનું તેજ હંમેશા સમાન રહેશે.

દેશી વસ્તુઓ

ચંદેરી અને લલિતપુરના કારીગરો શ્રી મહાકાલેશ્વર મંદિરથી રામઘાટ સુધીના પ્રાચીન મહાકાલ દરવાજાનું ચુના, ગોળ, મેથી, ગુગળ અને અડદના પાણીથી નવીનીકરણ કરી રહ્યા છે. કારણ કે તેઓ કહે છે કે પુરાતત્વના કામમાં સિમેન્ટનો ઉપયોગ પ્રતિબંધિત છે. સિમેન્ટ કરતાં વધુ બનાવેલ ચૂનો મજબૂત અને વધુ વિશ્વસનીય રહે છે. સિમેન્ટની મજબૂતાઈ 80 વર્ષ સુધી રહે છે, પરંતુ ચૂનો, ગોળ, મેથી, ગુગળ અને અડદના પાણીની ટેકનોલોજીથી તે 1000 વર્ષ સુધી મજબૂત રહેશે.

2.12 કરોડમાં કામ થશે

મહાકાલ પોલીસ સ્ટેશન પાસે બનેલો આ દરવાજો મહાકાલ મંદિરથી લગભગ 100 મીટર દૂર છે. આ દરવાજાથી સીધા રામઘાટ પહોંચી શકાય છે. છેલ્લા કેટલાક સમયથી આ માર્ગ જર્જરિત હોવાને કારણે બંધ હતો. ઉજ્જૈન સ્માર્ટ સિટી કંપનીએ મહાકાલ મંદિર સંકુલ વિસ્તરણ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે. તેના માટે કુલ 700 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થશે. આ અંતર્ગત ગેટનું નવીનીકરણ પણ થઈ રહ્યું છે. આ વર્ષના અંત સુધીમાં કામ પૂર્ણ થશે. પ્રોજેક્ટની કિંમત 2.12 કરોડ રૂપિયા છે.

આ દરવાજો એક હજાર વર્ષ સુધી તૂટશે નહીં

કારીગરો ચંદેરીથી ગેટનું નવીનીકરણ કરવા આવ્યા છે. આવા જ એક મિકેનિક જણાવ્યું હતું કે પુરાતત્વના કામમાં સિમેન્ટના ઉપયોગ પ્રતિબંધિત છે. કારણ કે સિમેન્ટ સાથે કરવામાં આવેલું કામ મહત્તમ 100 વર્ષ સુધી જ ચાલે છે. પરંતુ ચૂનાથી કરવામાં આવેલું કામ 1000 વર્ષથી વધુ ચાલે છે. હું પણ 10 વર્ષથી આવું જ કરી રહ્યો છું. તેમણે ગ્વાલિયરના મોતી મહેલ, ગુજરી મહેલ, ચચોડા, કટની, વિજય રાધૈગઢના ઘણા કિલ્લાઓ અને મંદિરો સહિત રાજસ્થાનમાં ઘણી જગ્યાએ કામ કર્યું છે. હવે મહાકાલ મંદિરના દરવાજાના જીર્ણોદ્ધારનું કામ કરવું એ ભાગ્યની વાત છે. લલિતપુરથી આવેલા અન્ય કારીગરો રામગોપાલ આહિરવાર અને વૃંદાવન આહિરવારે જણાવ્યું હતું કે છત, દિવાલોને વધુ તાકાત આપવા માટે ચૂનાથી તૈયાર કરેલી ચમત્કારિક સામગ્રીમાં ગોળ, મેથી, ગુગળ, બીલીપત્ર અડદનું પાણી, ઈંટનો પાવડર મિક્સ છે.

15 દિવસમાં માલ તૈયાર

સામગ્રીની પસંદગી માટે 15 થી 17 દિવસ લાગે છે. આ સામગ્રીમાંથી બનેલી ઇમારત વર્ષો સુધી મજબૂત રહે છે. આ સામગ્રીમાંથી બનેલી ઇમારતો સંપૂર્ણપણે વાતાનુકૂલિત અને પર્યાવરણને અનુકૂળ છે. તેનું તાપમાન સિમેન્ટથી બનેલા ઘર કરતા ચારથી પાંચ ડિગ્રી ઓછું રહે છે.