રોકાણ કરતા પહેલા એફડી વિશે જાણવા જેવી આ પાંચ મહત્વપૂર્ણ બાબતો, વાંચો આ લેખ અને જાણો…

ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (એફડી) દેશમાં ઉપલબ્ધ સૌથી સુરક્ષિત અને સૌથી જાણીતા રોકાણ સાધનો છે. એફડી તમને સારું વળતર આપી શકે છે. જો તમે તેનાથી સારી રીતે વાકેફ હોવ અને યોગ્ય નિર્ણયો લો જેથી તમે રોકાણમાંથી મહત્તમ નફો મેળવી શકો. મોટાભાગ ની બેંકો અને ઘણી નાણાકીય સંસ્થાઓ તેમના રોકાણકારો ને તેમના એફડી સાધનોમાં તેમના ભંડોળ જમા કરવાની સુવિધા આપે છે.

પરંતુ તમે કેવી રીતે જાણી શકો છો કે તમારા માટે શ્રેષ્ઠ એફડી કયું હશે ? એફડી એક થી વધુ સમયગાળા માટે અને વિવિધ સુવિધાઓ સાથે ઉપલબ્ધ છે, પરંતુ તમે તમારી જરૂરિયાતો ને સરળતાથી પૂર્ણ કરે તેવી એફડી કેવી રીતે પસંદ કરો છો ? એફડી રોકાણ અંગે યોગ્ય નિર્ણય લેવામાં મદદ કરવા માટે અમે તમારી સમક્ષ કેટલાક મહત્વપૂર્ણ પ્રશ્નો મૂક્યા છે.

એફડી રોકાણનો આદર્શ સમયગાળો શું હોવો જોઈએ ?

બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ દ્વારા આપવામાં આવતી એફડી સામાન્ય રીતે સાત દિવસ થી દસ વર્ષ માટે હોય છે. કેટલીક બેંકો દ્વારા વીસ વર્ષ સુધીના લાંબા સમય સુધી એફડી ઓફર કરવામાં આવે છે. પરંતુ તમે કેવી રીતે જાણી શકો છો કે તમારા માટે એફડી રોકાણનો આદર્શ સમયગાળો શું છે ? આદર્શ રીતે તમારે એફડીમાં રોકાણ કરવું જોઈએ જેનો સમયગાળો તમારા નાણાકીય લક્ષ્યો સાથે મેળ ખાય છે.

ટૂંકા ગાળાના અને લાંબા ગાળાના લક્ષ્યોના આધારે, તમે યોગ્ય એફડી સમયગાળો પસંદ કરી શકો છો. તમારે એફડી પસંદ કરવી જોઈએ જે શ્રેષ્ઠ વ્યાજ દર મેળવે છે, જેથી તમે તમારા નાણાકીય લક્ષ્યોને પૂર્ણ કરી શકો. જ્યારે એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે એફડી પર વ્યાજ નો દર વધશે, ત્યારે તમે વિવિધ પરિપક્વતા સાથે એક થી વધુ એફડીમાં રોકાણ કરી શકો છો જેથી તમે એફડી લેન્ડિંગ તૈયાર કરી શકો અને લાંબા ગાળે એફડી વ્યાજ દર નો સરેરાશ લાભ મેળવી શકો.

શું તમારે મોટી એફડીમાં અથવા એક થી વધુ નાની એફડીમાં રોકાણ કરવું જોઈએ ?

આરબીઆઈ ની પેટા કંપની ડિપોઝિટ ઇન્શ્યોરન્સ અને ક્રેડિટ ગેરંટી કોર્પોરેશન (ડીઆઈસીજીસી) દ્વારા બેંકોમાં જમા રકમ પાંચ લાખ રૂપિયા સુધીના વીમા કવર દ્વારા આવરી લેવામાં આવે છે. તેથી, ડિફોલ્ટ રિસ્ક ને સંપૂર્ણ પણે દૂર કરવા માટે, જ્યારે તમે એફડી માં રોકાણ કરો છો, ત્યારે તમારે કોઈપણ એક બેંકમાં પાંચ લાખ રૂપિયા થી વધુની એફડી મેળવવાનું ટાળવું જોઈએ. એક સારો અભિગમ એ રહેશે કે તમે વિવિધ બેન્કોમાં અનેક એફડીમાં તમારા રોકાણો રાખો અને ખાતરી કરો કે કોઈપણ એક બેંકમાં કુલ ડિપોઝિટ (એટલે કે મુખ્ય રકમ વત્તા વ્યાજ) પાંચ લાખ રૂપિયાથી વધુ ન હોય.

એક થી વધુ એફડી રાખવાનો ફાયદો એ છે કે તમે બાકી ની એફડી રોકાણો સાથે ટિંક કર્યા વિના કટોકટી ની સ્થિતિમાં એક કે બે એફડી રદ કરીને તમારી જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકો છો. જો તમે આખી રકમ એક જ એફડીમાં રાખો છો, તો પછી નાણાકીય કટોકટી ના સમયમાં તમારે તમારું સમગ્ર રોકાણ અકાળે રદ કરવું પડશે જેના માટે તમારે વ્યાજનો અમુક હિસ્સો દંડ તરીકે જપ્ત કરવો પડશે.

એમ કહીને, મોટી એફડી ના કેટલાક ફાયદા પણ છે. તમારે એક થી વધુ એફડી રોકાણ નો હિસાબ રાખવાની જરૂર નથી; ઉદાહરણ તરીકે, તેમાંથી દરેક ક્યારે પરિપક્વ થશે, તમારે ક્યારે ફરી થી રોકાણ કરવાની જરૂર પડશે. તેથી, તમારી સુરક્ષા જરૂરિયાતો અને સગવડના આધારે, તમે યોગ્ય પસંદ કરી શકો છો.

ફ્લોટિંગ વિરુદ્ધ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ ટર્મ ડિપોઝિટ્સ : કયું સારું છે ?

ફ્લોટિંગ રેટ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (એફઆરટીડી) એ રોકાણ પ્રોડક્ટ્સ છે કે જેના પર આરબીઆઈ નો રેપો રેટ, એકાણું ડે ટ્રેઝરી બિલ રેટ, વગેરે જેવા અંતર્ગત દર મુજબ વ્યાજ દર આપવામાં આવે છે. તેથી, જ્યારે સંદર્ભ દર વધે છે, ત્યારે લિંક કરેલ એફઆરટીડી વ્યાજ દર પણ વધે છે અને વિપરીત સાચું છે. નિયમિત એફડી પ્રોડક્ટ્સમાં, વ્યાજદર ચોક્કસ સમયગાળા માટે નિશ્ચિત રહે છે.

એફઆરટીડી એવા રોકાણકારો માટે શ્રેષ્ઠ અનુકૂળ છે, જેઓ વ્યાજ દર ની દિશાથી વાકેફ છે, અને તે મુજબ યોગ્ય નિર્ણયો લઈ શકે છે. જો તમે વ્યાજ દરના વલણો થી વાકેફ નથી, તો પછી નિયમિત એફડી ઉત્પાદન માટે જવું વધુ સારું છે.

કોર્પોરેટ એફડી વિરુદ્ધ બેંક એફડી: કયું સારું છે ?

જો તમે એએફડીમાં રોકાણ કરીને ઊંચો વ્યાજ દર મેળવવા માંગો છો, તો તમે કોર્પોરેટ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (સીડી) માં રોકાણ કરવા પર વિચાર કરી શકો છો. સામાન્ય રીતે સીડીમાં સમયગાળો છ મહિનાથી પાંચ વર્ષ સુધીનો હોય છે. સામાન્ય રીતે સીડી પર વ્યાજ દર બેન્ક એફડી કરતાં વધારે હોય છે, પરંતુ જોખમ પણ તેમની સાથે વધુ સંકળાયેલું હોય છે. જો કંપની બેંક એફડીની જેમ ચુકવણીમાં ડિફોલ્ટ કરે છે, તો સીડી નો વીમો ડીઆઈસીજીસી દ્વારા લેવામાં આવતો નથી. એટલે કે. સાથે જ કેટલીક બેન્કો એફડીના આંશિક એન્કેશમેન્ટ ની સુવિધા પણ આપે છે અને બાકીનું રોકાણ જાળવી શકે છે.

બીજી બાજુ, સીડીમાં આંશિક ઉપાડ ની સુવિધા ઉપલબ્ધ નથી. તેથી, સંપૂર્ણ જોખમ આકારણી પછી, તમે ટોચની રેટેડ સીડી શોધી શકો છો, જેથી જો તમે જોખમ લેવા તૈયાર હોવ તો તુલનાત્મક રીતે વધુ વળતર મેળવી શકો. જો તમે રોકાણકાર છો જે જોખમ ટાળવા માગે છે, તો પ્રતિષ્ઠિત બેંક ની એફડીમાં રોકાણ કરવું વધુ સારું છે.

શું તમારે એફડીની પરિપક્વતાની રાહ જોવી જોઈએ અથવા તેમને અકાળે રિડીમ કરાવવી જોઈએ ?

એફડી તોડવી સારી બાબત નથી, ખાસ કરીને જ્યારે નજીકના ભવિષ્યમાં વ્યાજ દર ઘટવાની શક્યતા હોય. જો તમે આવી સ્થિતિમાં એફડી તોડી નાખો છો, તો તમે નજીકના ભવિષ્યમાં ફરીથી રોકાણ કરો ત્યારે સમાન સ્તરનું વ્યાજ તમને ઉપલબ્ધ થશે નહીં.

અકાળે ઉપાડ માટે દંડ ટાળવા માટે તમારે તમારી એફડી સામે ઓવરડ્રાફ્ટ (ઓડી) પર વિચાર કરવો જોઈએ જેથી તમે અકાળે એફડી તોડ્યા વગર તમારી ટૂંકા ગાળાની જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકો, અને તમારે આ અંગેના નિયમો પણ જાણવા જોઈએ. શરતો વાંચવી જોઈએ.

જો તમારી લિક્વિડિટી ની સમસ્યા લાંબા સમય સુધી ચાલવાની ધારણા છે, અને ભવિષ્યમાં વ્યાજ દરમાં વધારો થવાની સંભાવના છે, તો તમે તમારી નાણાકીય જરૂરિયાતો ને પહોંચી વળવા માટે તમારી એફડીને અકાળે તોડી શકો છો, અને શક્ય તેટલા નજીકના ભવિષ્યમાં ઊંચા વ્યાજ દરે અન્ય એફડીમાં રોકાણ કરી શકો છો.

આ નિર્ણય અકાળે ઉપાડના કિસ્સામાં દંડ ઘટાડ્યા પછી હાલના એફડી દર ને લાગુ પડતા લોન વ્યાજ દરની તુલના, તમારી જરૂરિયાતો માટે લોન વિકલ્પ ની ઉપલબ્ધતા પર પણ આધારિત હોવો જોઈએ. તેમજ ધ્યાનમાં રાખો કે એફડી રિટર્ન રોકાણના આવકવેરા સ્લેબ રેટ મુજબ સંપૂર્ણ કરપાત્ર છે, તેથી નિર્ણય લેતી વખતે ટેક્સ પછી એફડી રિટર્ન પર હંમેશા વિચાર કરવો જોઈએ. આ ટકોર કર્યા પછી, જો તમારું એફડી નજીકના ગાળામાં પરિપક્વ થવાનું હોય, તો તમે તેને અકાળે બંધ કરવાનું ટાળવા માંગો છો અને તમારી જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે બીજો વિકલ્પ શોધી શકો છો.