એકાદશી પર ચોખા કેમ ખાવામાં આવતા નથી ? આ પાછળનું સાચું કારણ જાણો

મહિનામાં બે વાર આવતી એકાદશી પર ચોખા ખાવામાં આવતા નથી. શાસ્ત્રોમાં આવું ન કરવાનું એક મોટું કારણ ટાંકવામાં આવ્યું છે. એકાદશી દર મહિના ની બંને બાજુ પડે છે. આ દિવસ ભગવાન વિષ્ણુ ને સમર્પિત છે. આ દિવસે ભક્તો કાયદા દ્વારા ભગવાન વિષ્ણુ ની પૂજા કરે છે.

એકાદશી એટલે તો પરમાત્માની કૃપાપ્રાપ્તિ નો સર્વોત્તમ અવસર. વર્ષમાં કુલ ચોવીસ એકાદશી આવતી હોય છે. જે વર્ષે અધિક માસ હોય તે વર્ષે એકાદશી ની સંખ્યા વધી જાય છે. અને કુલ એકાદશી છવીસ થઈ જાય છે. શાસ્ત્રોમાં કહેવાયું છે કે એકાદશીના દિવસે વ્રત રાખી ભગવાન વિષ્ણુ ના જુદા-જુદા અવતાર અને સ્વરૂપો નું ધ્યાન કરતા તેમની પૂજા કરવી જોઈએ.

એકાદશી દર મહિને 2 વખત આવે છે

એકાદશી ના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ નું ધ્યાન કરવું જોઈએ. આ દિવસે વ્રત, જાપ, તપ અને દાન કરવાથી શુભ ફળ આવે છે. એકાદશી પર સાત્વિક ભોજન લેવું જોઈએ અને ચોખા ન ખાવા જોઈએ. આ દિવસે ચોખા ન ખાવાનું કારણ શું છે ? આજે અમે તમને આ લેખ દ્વારા જણાવીશું.

મહર્ષિએ પોતાના શરીર નું બલિદાન આપ્યું

દંતકથા અનુસાર, મહર્ષિ મેધાએ માતા શક્તિ ના ક્રોધ થી બચવા માટે તેના શરીર નું બલિદાન આપ્યું હતું. તે પછી તેના શરીર ના અંગો પૃથ્વીમાં દટાયેલા હતા. એકાદશી એ દિવસ હતો જ્યારે આ ઘટના બની હતી. મહર્ષિ મેધા નો જન્મ જવ અને ચોખા તરીકે થયો હોવાનું મનાય છે. તેથી જ ભક્તો ચોખા અને જવ ને સજીવો માને છે. એટલે એકાદશી ના દિવસે ચોખા ખાવામાં આવતા નથી.

એકાદશી પર ચોખા ખાવા સારા નથી

એવું માનવામાં આવે છે કે એકાદશી ના દિવસે ચોખા ખાવા થી મહર્ષિ મેધા માંસ અને લોહી નું સેવન બરાબર માનવામાં આવે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર એકાદશી ના દિવસે ચોખા ખાવાથી રેંગતા જીવમાં જન્મ થાય છે. એટલે જ લોકો આ દિવસે ચોખા ખાવાનું ટાળે છે.

ચંદ્ર એ મનનું પરિબળ છે

વૈજ્ઞાનિક તથ્યો અનુસાર ચંદ્ર મન નું પરિબળ છે, અને તેની અસર પાણી પર પણ પડે છે. કારણ કે ચોખામાં પાણી ભરપૂર હોય છે. આથી તેના સેવન થી શરીરમાં પાણી ની માત્રા વધે છે અને મન બેચેન હોય ત્યારે ઉપવાસ કરવામાં મુશ્કેલી પડે છે. એટલે એકાદશી પર ચોખા ટાળવા પર ભાર મૂકવામાં આવે છે.

શાસ્ત્રોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે એકાદશી ની તારીખે કેટલીક બાબતો નું ધ્યાન રાખવું જોઈએ. આ તારીખે લસણ, ડુંગળી, માંસ, માછલી, ઇંડા વગેરે જેવા તામાસિક ખોરાક ટાળવો જોઈએ. સાથે સાથે માત્ર વ્રતી જ નહીં પરંતુ ઘરના તમામ સભ્યોએ ખોટું બોલવાનું અને ખોટું કામ કરવાનું ટાળવું જોઈએ. ઉપવાસ દરમિયાન ઈર્ષ્યા ની લાગણી પણ ન થવી જોઈએ. કામ, આલ્કોહોલ નું સેવન અને ચર્ચા પણ ટાળવી જોઈએ.