પુરીમાં આ રીતે જગન્નાથજીની રથયાત્રા કાઢવા પાછળ છે એક અદ્ભુત રહસ્ય, જાણો રોચક વાતો તમે પણ

જગન્નાથ પુરીમાં રથયાત્રા ની પરંપરામાં ઘણી બધી વિધિઓ કરવામાં આવે છે. ભગવાન જગન્નાથ ની યાત્રા તેમના મંદિર થી શરૂ થાય છે, અને ગુંડિચા મંદિર પહોંચવા માટે તે બે કિલોમીટર ની મુસાફરી કરે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, મુસાફરી પહેલાં, મુસાફરી વચ્ચે અને મુસાફરીના પુનરાગમન દરમિયાન વિવિધ ધાર્મિક વિધિઓ કરવામાં આવે છે. તો ચાલો આપણે પરંપરાની મહત્વપૂર્ણ બાબતો જાણીએ.

વરિષ્ઠ પૂનમ ના દિવસે ભગવાન જગન્નાથ ને મોટાભાઈ બલરામજી અને બહેન સુભદ્રા સાથે રત્નગાદી પર થી ઉતારી મંદિર પાસે સ્નાન મંડપમાં લઈ જવામાં આવે છે. ૧૦૮ કળશ તેમના શાહી સ્નાન કરે છે. ત્યારે માન્યતા છે કે આ સ્નાન થી પ્રભુ બીમાર થઈ જાય છે, અને તેને તાવ આવે છે. પછી પંદર દિવસ સુધી ભગવાનજી ને એક ખાસ રૂમમાં રાખવામાં આવે છે. જેને ઓસર ઘર કહેવામાં આવે છે.

આ પંદર દિવસના સમયગાળામાં મંદિર ના મુખ્ય સેવકો અને ચિકિત્સકો સિવાય મહાપ્રભુ ને કોઈ જોઈ શકતું નથી. આ સમયગાળા દરમિયાન મંદિરમાં મહાપ્રભુ ના પ્રતિનિધિ અલારનાથજી ની પ્રતિમા સ્થાપિત કરવામાં આવે છે, અને તેમની પૂજા કરવામાં આવે છે. પંદર દિવસ પછી ભગવાન સ્વસ્થ થઈ ને ઓરડામાંથી બહાર નીકળી ને ભક્તોને દર્શન આપે છે.

જેને નવ યુવાન નૈત્ર ઉત્સવ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ત્યારબાદ બીજા દિવસે મહાપ્રભુ શ્રી કૃષ્ણ અને મોટાભાઈ બલરામજી અને બહેન સુભદ્રાજી સાથે હાઇવે પર નીકળે છે, અને રથ પર બેસીને શહેર ની ટૂર પર નીકળે છે. રથયાત્રામાં ભગવાન જગન્નાથ ઉપરાંત તેમના મોટાભાઈ બલરામ અને બહેન સુભદ્રાનાં રથ પણ કાઢવામાં આવે છે.

રથયાત્રા જગન્નાથ મંદિર થી શરૂ થાય છે અને ગુંડિચા મંદિર પહોંચે છે. ગુંડિચા અથવા ગુંડિચા રાજા ઇન્દ્રદ્યુમ્ન ની પત્ની હતી જે ગુફામાં બેસી ને રાજા ઇન્દ્રદ્યુમ્ન બ્રહ્મલોક થી પાછા ન આવે ત્યાં સુધી તપ કર્યું હતું. તેની તપસ્યાને કારણે જ તે દેવી બની અને પોતાના તપને કારણે રાજા નરદમુનિ સાથે બ્રહ્મલોક ની મુલાકાત લેવા સમયસર પાછી ફરી.

યાત્રાની શરૂઆત સૌ પ્રથમ બાલભદ્રજી ના રથ થી થાય છે. તેમનો રથ તલધ્વજ જવા રવાના થાય છે. આ પછી સુભદ્રા ના પદ્મ રથની યાત્રા છે. દિવસના અંતે ભક્તો મોટા દોરડા ની મદદથી ભગવાન જગન્નાથજીના રથ ‘નંદી ઘોષ’ ને ખેંચવાનું શરૂ કરે છે. ગુંડી માના મંદિરમાં જઈને રથયાત્રા ને પૂર્ણ માનવામાં આવે છે.

માતા ગુંડી ભગવાન જગન્નાથ ની માતા હોવાનું મનાય છે. અહીં દેવી દેવતાઓના એન્જિનિયર ગણાતા વિશ્વકર્માજી એ ભગવાન જગન્નાથ, તેમના ભાઈ બલભદ્ર અને બહેન સુભદ્રા ની પ્રતિમા બનાવી હતી. ચેરા પહાડ રથ યાત્રાના પ્રથમ દિવસે કરવામાં આવતી વિધિ છે. જેમાં પુરીના મહારાજા દ્વારા યાત્રા માર્ગ અને રથને સોનાની સાવરણી થી સાફ કરવામાં આવે છે.

ત્યારે પહાંડી એક ધાર્મિક પરંપરા છે જેમાં ભક્તો બલભદ્ર, સુભદ્રા અને ભગવાન કૃષ્ણ ને ગુંડિચા મંદિરમાં રથયાત્રા અર્પણ કરે છે. ગુંડિચા ભગવાન ની ભક્ત હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન દર વર્ષે ભક્તિના માનમાં તેમની મુલાકાત લે છે. જગન્નાથ પુરીમાં ભક્તો ભગવાનના રથને બે કિલોમીટર દૂર ગુંડિચા મંદિરમાં ખેંચીને પાછા લાવવામાં આવે છે, અને નવમા દિવસે તેમને પાછા લાવવામાં આવે છે.

ગુંડી મારજન પરંપરા અનુસાર, ગુંડી મંદિર ને રથયાત્રા ના એક દિવસ પહેલા ભક્તો દ્વારા શુદ્ધ પાણી થી ધોઈને સાફ કરવામાં આવે છે. આ પરંપરા ને ગુંડી મર્દન કહેવામાં આવે છે. જગન્નાથ યાત્રા ગુંડીચા મંદિર પહોંચે ત્યારે ભગવાન જગન્નાથ, સુભદ્રા અને બલભદ્રજીને યોગ્ય રીતે સ્નાન કરાવી પવિત્ર વસ્ત્રો પહેરાવવામાં આવે છે.

યાત્રાના પાંચમા દિવસે હેરા પંચમીનું મહત્વ છે. આ દિવસે માતા લક્ષ્મી ભગવાન જગન્નાથ ને શોધવા આવે છે, જેઓ પોતાનું મંદિર છોડીને યાત્રા પર ગયા છે. નવમા દિવસે ફરી રથયાત્રા ભગવાનની ભૂમિ પર આવે છે.

અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.નોંધ – દરેક ફોટો પ્રતીકાત્મક છે (ફોટો સોર્સ : ગુગલ)

વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો. આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યુઝ અને વાતો રિપોર્ટરે રિપોર્ટ કરેલા છે અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી લેવામાં આવેલા છે કે જે દરેક લેખના અંતમાં આપેલો જ હોય છે. અમારો પ્રયત્ન તમને શ્રેષ્ઠ માહિતી સતત પહોંચાડવાનો છે અને રહેશે. આ ન્યુઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે-તે લેખક (રિપોર્ટર) તથા સોર્સની રહેશે ન્યુઝ ગુજરાત વેબસાઈટ કે પેજની રહેશે નહીં. આપણું પેજ “ન્યુઝ ગુજરાત” માણતા રહો અને શેર કરતા રહો!