સેકડો વર્ષથી પાયા વગર ઉભુ છે ભારતનું આ 13 માળનું મંદિર, યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ્સમાં છે સામેલ
ભારત મંદિરો અને તીર્થસ્થાનોના દેશ તરીકે ઓળખાય છે. અહીં લગભગ દરેક ક્ષેત્રમાં એક મંદિર જોવા મળશે. તેનું કારણ એ છે કે ભારતમાં લોકો ભગવાન અથવા ઈશ્વરમાં એટલો વિશ્વાસ કરે છે કે તેઓ તેમના માટે વિશાળ મંદિર બનાવવામાં અચકાતા નથી. આ આજની વાત નથી પણ સદીઓથી ચાલતી આવી છે. આવું જ એક મંદિર તામિલનાડુના તાંજોરમાં સ્થિત છે, જે તેની સ્થાપત્ય અને કારીગરી માટે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે.
આ મંદિરનું નામ બૃહદેશ્વર મંદિર છે. તમિલનાડુના તંજોરમાં સ્થિત હોવાથી, તે તંજોરના મંદિર તરીકે પણ ઓળખાય છે. તે 1003-1010 એડી વચ્ચે ચોલ શાસક પ્રથમ રાજરાજા ચોલ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. તે તેના નામ પરથી ‘રાજરાજેશ્વર મંદિર’ તરીકે પણ ઓળખાય છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે જ્યારે તે શ્રીલંકાના પ્રવાસ પર હતો ત્યારે આ મંદિર બનાવવાનું તેનું સ્વપ્ન હતું.
ભગવાન શિવને સમર્પિત, આ મંદિર 13 માળનું છે, જેની ઉંચાઈ લગભગ 66 મીટર છે. આમ જોવા જઈએ તો કોઈ પણ પાયો ખોદ્યા વિના ન તો મકાન બાંધવામાં આવે છે ન તો કોઈ અન્ય પ્રકારની ઇમારત. પરંતુ આ વિશાળ મંદિરની સૌથી આશ્ચર્યજનક બાબત એ છે કે તે પાયા વગર હજારો વર્ષોથી ઉભુ છે. તે એક રહસ્ય છે કે તે પાયા વિના ઘણા વર્ષો કેવી રીતે ઉભુ ગયું છે.
આ મંદિર સંપૂર્ણપણે ગ્રેનાઈટથી બનેલું છે. સંભવત: વિશ્વમાં આ તેના પ્રકારનું પ્રથમ અને એકમાત્ર મંદિર છે, જે ગ્રેનાઇટથી બનેલું છે. બૃહદેશ્વર મંદિરના નિર્માણમાં લગભગ 1 લાખ 30 હજાર ટન ગ્રેનાઈટ પથ્થરોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. જુદા જુદા સ્થળોએથી આ પત્થરો લાવવા 3 હજાર હાથીઓની મદદ લેવામાં આવી હતી. આ મંદિર તેની ભવ્યતા, સ્થાપત્ય અને ગુંબજને કારણે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે. આ મંદિરને યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ્સની સૂચિમાં સમાવવામાં આવેલ છે.
આ મંદિરની બીજી વિશેષતા એ છે કે સ્વર્ણ કલશ તેની શિખર પર સ્થિત છે અને આ સ્વર્ણ કલશ જે પથ્થર પર સ્થિત છે, તેનું વજન આશરે 80 ટન છે, જે એક જ પથ્થરથી બનેલું છે. હવે આટલો ભારે પથ્થર મંદિરની ટોચ પર કેવી રીતે વહન કરવામાં આવ્યો હશે, તે હજી પણ એક રહસ્ય છે, કારણ કે તે સમયે ત્યાં ક્રેન નહોતી. એવું કહેવામાં આવે છે કે આ ગુંબજની છાયા પૃથ્વી પર આવતી નથી. જો કે, આની પુષ્ટિ થઈ શકી નથી.
