ISROને લાગ્યો મોટો ઝટકો, ઉપગ્રહ લોન્ચિંગ સમયે આવી આ ખામી
ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) નો પૃથ્વીનું નિરીક્ષણ કરનાર ઉપગ્રહ ‘EOS-03’ ગુરુવારે સવારે લોન્ચ કરવામાં આવ્યો હતો. આ ઉપગ્રહ શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરના બીજા પરીક્ષણ સ્થળ પરથી લોન્ચ કરવામાં આવ્યો હતો. જો કે, લોન્ચિંગના થોડા સમય પછી, ઇસરોના ચીફ કે સિવને કહ્યું કે ઇસરોનું GSLV-F10/EOS-03 મિશન ક્રાયોજેનિક સ્ટેજમાં ટેક્નિકલ ખામીને કારણે સંપૂર્ણપણે પૂર્ણ થઈ શક્યું નથી.
આ દરમિયાન, સ્પેસફ્લાઇટ નાઉ અનુસાર, ઇસરોએ પુષ્ટિ કરી છે કે GSLV Mk 2 નું પ્રક્ષેપણ આજે ‘ક્રાયોજેનિક તબક્કા દરમિયાન કામગીરીમાં તકનીકી ખામી’ ના કારણે નિષ્ફળ થયું છે. રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે 2017 પછી ભારતીય લોન્ચમાં આ પહેલી નિષ્ફળતા છે. ઇસરોએ કહ્યું કે ઉપગ્રહની સમગ્ર યાત્રા 18.39 મિનિટની હતી પરંતુ અંતિમ ક્ષણે ક્રાયોનિક સ્ટેજમાં ટેક્નિકલ ખામી હતી. આ કારણે ઈસરોએ ડેટા મળવાનું બંધ થઈ ગયું. ઇઓએસ -3 મિશન, જે ઇસરો ચીફને જાણ કર્યા પછી કહેવામાં આવ્યું હતું, તે આંશિક રીતે નિષ્ફળ ગયું છે.
ખરેખર ઇસરોએ આજે સવારે 5.43 વાગ્યે સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કર્યું. નિર્ધારિત સમય અનુસાર તમામ તબક્કા પૂર્ણ થયા. પરંતુ અંતે, ઇઓએસ -3 ને અલગ પાડતા પહેલા, ક્રાયોજેનિક એન્જિનમાં કેટલીક તકનીકી ખામી હતી, જેના કારણે ઇસરોને ડેટા મળવાનું બંધ થયું. આ પછી, ઇસરોના વડાએ જાહેરાત કરી કે મિશન આંશિક રીતે નિષ્ફળ ગયું છે.
આજે જે લોન્ચ થયું તુે મૂળ રૂપે આ વર્ષે એપ્રિલ અથવા મેમાં થવાનું હતું, પરંતુ કોવિડ -19 રોગચાળાની બીજી લહેરને કારણે તેને સ્થગિત કરવામાં આવ્યું હતું. GSLV-F10/EOS-03 મિશન માટે કાઉન્ટડાઉન બુધવારે સવારે 3:43 વાગ્યે સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરમાં શરૂ થયું હતું. આ નિરીક્ષણ ઉપગ્રહ દેશ અને તેની સરહદોની વાસ્તવિક સમયની તસવીરો પ્રદાન કરશે અને કુદરતી આફતોનું વહેલું મોનિટરિંગ પણ કરશે.
આપને જણાવી દઈએ કે અર્થ ઓબ્ઝર્વેશન સેટેલાઈટ (EOS) ની મુખ્ય વિશેષતા એ છે કે તે વારંવાર અંતરાલો પર ઓળખાતા મોટા વિસ્તારની વાસ્તવિક સમયની તસવીરો મોકલે છે. તે કુદરતી આફતો તેમજ કોઈપણ ટૂંકા ગાળાની ઘટનાઓની ઝડપી દેખરેખમાં મદદ કરે છે.આ ઉપગ્રહનો ઉપયોગ કૃષિ, વનીકરણ, જળ સંસ્થાઓ તેમજ આપત્તિ ચેતવણી, ચક્રવાત મોનીટરીંગ, વાદળ ફાટવું અથવા વાવાઝોડાની દેખરેખ સહિત વિવિધ ક્ષેત્રોને લગતી મહત્વની માહિતી આપે છે.
દેશ અને તેની સરહદોના ચિત્રો વાસ્તવિક સમયમાં ઉપલબ્ધ થાત
તેને GSLV (Geostationary Satellite Launch Vehicle) -F10 દ્વારા Geosynchronous Transfer Orbit માં મુકવાનું હતું, ત્યારબાદ ઉપગ્રહ તેની ઓન-બોર્ડ પ્રોપલ્શન સિસ્ટમનો ઉપયોગ કરીને જિયોસ્ટેશનરી ઓર્બિટમાં પહોંચ્યો હોત. આ ઉપગ્રહ 10 વર્ષ સુધી તેની સેવા આપત.
આ નિરીક્ષણ ઉપગ્રહ દેશ અને તેની સરહદોની વાસ્તવિક સમયની તસવીરો પ્રદાન કરત અને કુદરતી આફતોની વહેલી દેખરેખમાં પણ મદદ આપત. ઇસરોએ કહ્યું હતું કે, ‘અત્યાધુનિક પૃથ્વી નિરીક્ષણ ઉપગ્રહ ઇઓએસ -03 જીએસએલવી-એફ 10 દ્વારા જીઓસિંક્રોનસ ટ્રાન્સફર ઓર્બિટ (જીટીઓ) માં મૂકવામાં આવશે. ત્યારબાદ, ઉપગ્રહ તેની પ્રોપલ્શન સિસ્ટમનો ઉપયોગ કરીને અંતિમ ભૂસ્તર ભ્રમણકક્ષામાં પહોંચશે.
