પેટ્રોલ ડીઝલને લઈ મોદી સરકાર આપી શકે છે મોટી રાહત, લખનઉની બેઠકમાં થઈ શકે છે વિચાર

પેટ્રોલ-ડીઝલની વધતી જતી મોંઘવારી (પેટ્રોલ-ડીઝલનો ભાવવધારો) થી સામાન્ય લોકોને રાહત મળી શકે છે. ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (જીએસટી) પર સિંગલ નેશનલ રેટ હેઠળ પેટ્રોલિયમ પેદાશો પરના ટેક્સ પર મંત્રીઓની પેનલ વિચારણા કરશે. આ બાબતની જાણકારી ધરાવતા લોકોના જણાવ્યા મુજબ, ગ્રાહક કિંમત અને સરકારી આવકમાં સંભવિત મોટા ફેરફાર માટે મહત્વના પગલાં લઈ શકાય છે.

શુક્રવારે લખનઉમાં યોજાનારી 45 મી જીએસટી કાઉન્સિલની બેઠકમાં આ અંગે નિર્ણય લઈ શકાય છે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણની અધ્યક્ષતાવાળી પેનલ તેના પર વિચાર કરશે.

GST સિસ્ટમ કેવી રીતે બદલાય છે?

હકીકતમાં, જો જીએસટી સિસ્ટમમાં કોઈ ફેરફાર કરવો હોય તો, પેનલના 3/4 ભાગની મંજૂરી જરૂરી છે. તમામ રાજ્યો અને પ્રદેશોના પ્રતિનિધિઓ આમાં સામેલ થશે. જો કે, આ પ્રસ્તાવમાંના કેટલાકએ જીએસટીમાં પેટ્રોલિયમનો સમાવેશ કરવાનો વિરોધ કર્યો છે કારણ કે તેઓ કહે છે કે આવી સ્થિતિમાં, તે કેન્દ્ર સરકારને પોતાની આવક મેળવવાનું કરવાનું એક મોટું સાધન સોંપી દેશે.

પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતો ફરી તૂટી રહી છે

નોંધનીય છે કે દેશભરમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ સતત વધી રહ્યા છે, જેના કારણે સામાન્ય જનતા પરેશાન છે. જો કે, આ દરમિયાન, અમે તમને જણાવી દઈએ કે મંગળવાર, 14 સપ્ટેમ્બર, 2021, સતત નવમા દિવસે, તેમની કિંમતો સ્થિર છે. આ હોવા છતાં, રાજધાની દિલ્હીમાં પેટ્રોલ 101.19 પૈસા પ્રતિ લિટરના દરે છે. તે જ સમયે, ડીઝલ 88.62 રૂપિયા પ્રતિ લિટર છે. મુંબઈમાં પેટ્રોલ 107.26 રૂપિયા પ્રતિ લિટર છે. તે જ સમયે, ડીઝલ 96.19 પૈસા પ્રતિ લિટર છે.

મોંઘી પેટ્રોલિયમ પેદાશોથી ભરેલી સરકારને આવક

હકીકતમાં, ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ચાર મહિનામાં પેટ્રોલિયમ પેદાશો પર સરકારની એક્સાઇઝ ડ્યુટી કલેક્શનમાં 48 ટકાનો વધારો થયો છે. એટલે કે વધતા ભાવ વચ્ચે પેટ્રોલ અને ડીઝલે સરકારની તિજોરી વધારવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. એપ્રિલથી જુલાઇ 2021 દરમિયાન એક્સાઇઝ ડ્યુટી કલેક્શન રૂ. 1 લાખ કરોડને વટાવી ગયું છે, જે ગયા નાણાકીય વર્ષના સમાન ગાળામાં રૂ. 67,895 કરોડ હતું. તે જ સમયે, નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં, કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર એકત્રિત કરમાં 88 ટકાનો ઉછાળો આવ્યો છે અને રકમ 3.35 લાખ કરોડ હતી.

એક્સાઈઝ ડ્યુટીના કારણે સરકારને આવક થતી હોય છે જેનું માળખું હાલમાં આ પ્રમાણે છે.

પેટ્રોલ પર એક્સાઇઝ ડ્યૂટી

• 32.90 રૂપિયા પ્રતિ લિટર
• 30 ટકા વેટ*
• ~38.93 બેઝ પ્રાઇસ
• એમાં ઉમેરાય છે 55.70 રૂપિયા (એક્સાઇઝ+વેટ) ટેક્સ, એટલે કે 143% ટેક્સ

ડીઝલ પર એક્સાઇઝ ડ્યૂટી

• 31.80 રૂપિયા પ્રતિ લીટર
• 16.75 ટકા વેટ*
• ~41.41 બેઝ પ્રાઇસ
• એમાં ઉમેરાય છે 44.84 રૂપિયા (એક્સાઇઝ+વેટ) ટેક્સ, એટલે કે 108% ટેક્સ

* બેઝ પ્રાઇસ અને એક્સાઇઝ ડ્યૂટી પર વેટ લાગુ થાય છે. આ ઉદાહરણો દિલ્હીનાં છે. રાજ્યોમાં વેટના દર અલગ અલગ છે.

GST બાદ સેસ શક્ય તોપણ ફાયદો
જીએસટીમાં મહત્તમ સ્લેબ રેટ 28 ટકા છે. જોકે એના પર સેસ (તમાકુ ઉત્પાદનો પર 21 ટકાથી 160% છે) લાગુ કરવાનો વિકલ્પ ખુલ્લો છે. પેટ્રોલ-ડીઝલ જીએસટી હેઠળ આવશે તો તેના પર સેસ લાગુ થશે એ નક્કી છે, તેમ છતાં પણ વર્તમાન વેરાઓ કરતાં દર ઓછો જ રહેશે.