શું તમને ખ્યાલ છે મૃતકના અવસાન પછી તેમના ઓળખના પુરાવાના દસ્તાવેજોનું શું કરવું…? નહિ તો વાંચો આ લેખ

આધાર કાર્ડ, પાન કાર્ડ, મતદાર ઓળખપત્ર અને પાસપોર્ટ એ તમામ આવશ્યક દસ્તાવેજો છે જે દરેક માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ દસ્તાવેજો સરકારી ઓળખકાર્ડ તરીકે મહત્વપૂર્ણ છે, અને આ દસ્તાવેજો વિના તમે કોઈ મહત્વ પૂર્ણ કામ કરી શકતા નથી. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે જો કોઈ મૃત્યુ પામે તો આ દસ્તાવેજોનું શું કરવું જોઈએ ? શું આ દસ્તાવેજો પોતે રદ થાય છે અથવા નોમિનીએ જઈને રદ કરવું પડશે. જો એવું ન થાય તો આ દસ્તાવેજોનું શું કરવું જોઈએ ? તો ચાલો તેના નિયમો વિષે જાણીએ.

વાસ્તવમાં આ તમામ દસ્તાવેજો સરકારી ઓળખ તરીકે કામ કરે છે, ખાસ કરીને આધાર કાર્ડ, જે અનેક સરકારી યોજનાઓ સાથે જોડાયેલા છે. આવી સ્થિતિમાં જો કોઈ વ્યક્તિનું મોત થયું હોય તો તેને સરકારી યોજનાઓ નો લાભ મળી રહ્યો છે કે કેમ તે પણ જોવું જરૂરી છે. આવી સ્થિતિમાં મૃતક ના પરિવારે જોવું પડશે કે તેમના આધાર નો દુરુપયોગ થતો નથી.

આધાર કાર્ડ

આધાર નંબર ઓળખ અને સરનામાના પુરાવા તરીકે કામ કરે છે. એલપીજી સબસિડી જેવા વિવિધ સ્થળો નો લાભ લેતી વખતે સરકારે શિષ્યવૃત્તિ લાભ (વિદ્યાર્થીઓની શિષ્યવૃત્તિ), ઇપીએફ ખાતાઓ વગેરે ના કિસ્સામાં આધાર નંબર આપવો જરૂરી છે. આધાર સંબંધિત સેવાઓ ની દેખરેખ રાખતી ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા યુનિક આઇડેન્ટિફિકેશન ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (યુઆઇડીએઆઇ) માં મૃતકોનું આધાર કાર્ડ રદ કરવાની કોઈ પ્રક્રિયા નથી, પરંતુ જો કોઈ મૃતકે સરકારી યોજના લીધી હોત તો તેના પરિવારના સભ્યોએ તેની જાણ યુઆઈડીએઆઈ ને કરવી પડશે. કારણ કે તે આધાર સાથે જોડાયેલું છે.

પાન કાર્ડ

આવકવેરા ચુકવણી સહિત અન્ય નાણાકીય સુવિધાઓ નો લાભ લેવા માટે પાન કાર્ડ ફરજિયાત દસ્તાવેજ છે. તે ઘણા ખાતાઓ સાથે જોડાયેલું છે, જે કિસ્સામાં જો કોઈ વ્યક્તિ નું મૃત્યુ થાય છે, તો મૃતક ના પરિવારે આવક વેરા વિભાગ નો સંપર્ક કરવો જોઈએ અને પાન કાર્ડ સરેન્ડર કરવું જોઈએ. પરંતુ આત્મ સમર્પણ કરતા પહેલા એ વાતનું ચોક્કસ પણે નિરિયત કરો કે મૃતકો ના તમામ હિસાબો બંધ છે.

મતદાર ઓળખપત્ર

મતદાન માટે મતદાર કાર્ડ ફરજિયાત દસ્તાવેજ છે. આ સૂચવે છે કે તમારું નામ મતદાર યાદીમાં શામેલ છે. જોકે મૃત્યુ બાદ મતદાર ઓળખપત્ર રદ કરી શકાય છે. ચૂંટણી નોંધણી નિયમો, 1960 માં મૃત્યુ બાદ મતદાર ઓળખપત્રો રદ કરવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. એક્સપર્ટ ના જણાવ્યા મુજબ જો કોઈના પરિવારના સભ્યનું મૃત્યુ થાય તો પરિવાર ના કોઈ સભ્ય ચૂંટણી કાર્યાલયમાં જઈને ફોર્મ નંબર સાત ભરી શકે છે, અને તેને રદ કરી શકે છે.

પાસપોર્ટ

મૃત્યુ પછી પાસપોર્ટ રદ કરવાની કોઈ જોગવાઈ નથી. જો કે, જ્યારે પાસપોર્ટ સમાપ્ત થાય છે, ત્યારે તે અમાન્ય બની જાય છે કારણ કે તે આપોઆપ રિન્યૂ થતું નથી.